Toelichting bij COM(2024)301 - Wijziging van Verordening (EU) 2021/1148 wat betreft de financiële middelen en de toewijzing voor de thematische faciliteit

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Motivering en doel van het voorstel

Op 20 juni 2023 heeft de Commissie een voorstel voor de tussentijdse herziening van het meerjarig financieel kader1 (MFK) aangenomen. Doel is de langetermijnbegroting van de EU te versterken om de veerkracht en het leiderschap van de Unie met betrekking tot de meest dringende prioriteiten en behoeften te vergroten, zodat onder meer dringende uitdagingen in verband met migratie en grensbeheer kunnen worden aangepakt en het nieuwe migratie- en asielpact kan worden uitgevoerd.

Op 29 februari 2024 heeft de Raad met instemming van het Europees Parlement een wijziging van Verordening (EU, Euratom) 2020/20932 aangenomen met het oog op de tussentijdse herziening van het MFK.

In het kader van de herziening van het MFK worden aan verschillende EU-programma’s meer middelen toegewezen. Om de gevolgen van de herziening van het MFK voor de nationale begrotingen te verzachten, zullen deze verhogingen gedeeltelijk worden gecompenseerd door herschikkingen en herprioriteringen binnen de EU-begroting. Netto wordt de financiering voor nieuwe prioriteiten tot het einde van dit MFK verhoogd met 21 miljard EUR.

Dit vereist een wijziging van de uitgavenmaxima en, in sommige gevallen, van de begrotingsbepalingen in de wetgevingshandelingen voor de betrokken programma’s of instrumenten, overeenkomstig punt 18 van het Interinstitutioneel Akkoord van 16 december 20203 wat betreft de opneming van financiële bepalingen in wetgevingshandelingen. Met name moet Verordening (EU) 2021/11484 worden gewijzigd omdat de flexibiliteit uit hoofde van het Interinstitutioneel Akkoord niet volstaat voor een passende verhoging van de financiële middelen voor het programma. Parallel hiermee wordt ook een wijziging van verschillende andere verordeningen van het Europees Parlement en de Raad5 voorgesteld.

Het is dringend nodig dat de Unie van passende financiering wordt voorzien en dat rechtszekerheid wordt geboden met het oog op de voorbereiding van de ontwerpbegroting van de Unie voor het begrotingsjaar 2025 en de financiële programmering voor de jaren 2026 en 2027. De Commissie roept het Europees Parlement en de Raad dan ook op snel tot goedkeuring over te gaan door middel van een spoedprocedure.

2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

Rechtsgrondslag

Dit voorstel is gebaseerd op artikel 77, lid 2, en artikel 79, lid 2, punt d), van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (“VWEU”).

Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)

Dit voorstel is in overeenstemming met het subsidiariteitsbeginsel, aangezien het alleen van invloed is op de begrotingsbepalingen van de te wijzigen verordening, en niet op het toepassingsgebied, de doelstelling of de uitvoeringsvorm ervan.

Evenredigheid

Dit voorstel is in overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel, aangezien het beperkt is tot wijzigingen die strikt noodzakelijk zijn om uitvoering te geven aan de wijziging van Verordening (EU, Euratom) 2020/2093.

Keuze van het instrument

Verordening (EU) 2021/1148 moet worden gewijzigd door middel van een verordening om uitvoering te geven aan de wijziging van Verordening (EU, Euratom) 2020/2093 van de Raad.

3. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

De wijziging van Verordening (EU, Euratom) 2020/2093 houdt onder meer een verhoging in van de middelen voor verschillende EU-programma’s, waaronder het Instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid.

Dit voorstel zal gevolgen hebben voor rubriek 4 “Migratie en grensbeheer”, namelijk een verhoging met 1 000 000 000 EUR in lopende prijzen voor de thematische faciliteit in het kader van het Instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid.

De thematische faciliteit waaraan dit bedrag wordt toegewezen, kan worden uitgevoerd via direct, indirect of gedeeld beheer. Met de verhoging wordt voorzien in financiering voor de uitvoering van het nieuwe migratie- en asielpact en voor het ondersteunen van de lidstaten bij de aanpak van dringende uitdagingen en behoeften in verband met migratie en het grensbeheer in de lidstaten in de voorste linie en in de lidstaten die door de oorlogen in Oekraïne en het Midden-Oosten zijn getroffen.

Deze verhoging is uitgedrukt in lopende prijzen en beperkt de bedragen aan vastleggingskredieten die worden opgenomen in de jaarlijkse begrotingen voor de jaren 2025, 2026 en 2027.

4. OVERIGE ELEMENTEN

Uitvoeringsplanning en regelingen betreffende controle, evaluatie en rapportage

De voorgestelde wijzigingen vloeien voort uit de tussentijdse herziening van het MFK en doen geen afbreuk aan de monitoring- en rapportageverplichtingen van Verordening (EU) 2021/1148.


Artikelsgewijze toelichting

Wijzigingen van Verordening (EU) 2021/1148 om de financiële middelen voor de uitvoering van het Instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid te verhogen door middel van een verhoging van de toewijzing aan de thematische faciliteit met 1 000 000 000 EUR in lopende prijzen. Meer bepaald:

- wordt artikel 7, lid 1, gewijzigd om de financiële middelen voor het instrument vast te stellen op 6 241 000 000 EUR;

- wordt artikel 7, lid 3, punt b), gewijzigd om de toewijzing voor de in artikel 8 bedoelde thematische faciliteit vast te stellen op 2 573 000 000 EUR.