Toelichting bij COM(2021)247 - Sluiting van het uitvoeringsprotocol (2021-2026) bij de visserijovereenkomst tussen Gabon en de EG

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Motivering en doel van het voorstel

De partnerschapsovereenkomst inzake visserij tussen de Republiek Gabon en de Europese Gemeenschap (POV) is op 4 juni 2007 ondertekend en op 11 juni 2007 in werking getreden voor een periode van zes jaar. De overeenkomst kan stilzwijgend worden verlengd en is derhalve nog steeds van kracht. Een vorig uitvoeringsprotocol bij de POV, dat een looptijd van drie jaar had, is op 24 juli 2013 van toepassing geworden en is op 23 juli 2016 verstreken.

Op basis van de desbetreffende onderhandelingsrichtsnoeren 1 heeft de Commissie met de regering van de Republiek Gabon (hierna “Gabon” genoemd) onderhandelingen gevoerd met het oog op het sluiten, namens de Europese Unie, van een nieuw uitvoeringsprotocol bij de POV (2021-2026). Ter afronding van deze onderhandelingen hebben de onderhandelaars op 10 februari 2021 een protocol geparafeerd. Het nieuwe protocol heeft een looptijd van vijf jaar die ingaat op de in artikel 24 ervan bedoelde datum van voorlopige toepassing, i.e. de datum van ondertekening door de twee partijen.

Het doel van dit voorstel is machtiging te verlenen voor de ondertekening van het uitvoeringsprotocol.

Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein

Het voornaamste doel van het nieuwe protocol is om het strategisch partnerschap op het gebied van visserij tussen de Europese Unie en de Republiek Gabon voort te zetten en te versterken binnen een geactualiseerd kader waarin rekening wordt gehouden met de prioriteiten van het hervormd gemeenschappelijk visserijbeleid en de externe dimensie van dat beleid.

Het doel van het protocol is om met inachtneming van de beste beschikbare wetenschappelijke adviezen en van de resoluties en aanbevelingen van de Internationale Commissie voor de instandhouding van Atlantische tonijnen (Iccat), en binnen de grenzen van het beschikbare overschot, vangstmogelijkheden in de visserijzone van Gabon toe te kennen aan vaartuigen van de Europese Unie. De Commissie heeft zich onder meer gebaseerd op de resultaten van een evaluatie van het vorige protocol (2013-2016) en op een verkennende evaluatie waarin is nagegaan of het wenselijk is een nieuw protocol te sluiten. Die evaluaties werden uitgevoerd door externe deskundigen. Voorts wordt beoogd om in het belang van beide partijen de samenwerking tussen de Europese Unie en de Republiek Gabon te versterken met het oog op de bevordering van een duurzaam visserijbeleid en een verantwoorde exploitatie van de visbestanden in de visserijzone van Gabon en de Atlantische Oceaan. Deze samenwerking zal ook bijdragen tot de bevordering van behoorlijke arbeidsvoorwaarden in de visserij.

1.

Het nieuwe protocol voorziet in vangstmogelijkheden in de volgende categorieën:


– 27 vaartuigen voor de tonijnvisserij met de ringzegen;

– 6 vaartuigen voor de tonijnvisserij met de hengel;

– ondersteuningsvaartuigen in overeenstemming met de desbetreffende resoluties van de Iccat en met inachtneming van de in de Gabonese wetgeving vastgestelde limieten;

– 4 trawlers in het kader van een mogelijke visserij op bodemschaaldieren, die nog moet worden toegestaan op basis van de resultaten van verkennende visreizen.

Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie

De onderhandelingen over een nieuw uitvoeringsprotocol bij de partnerschapsovereenkomst inzake duurzame visserij met Gabon passen in het kader van het externe optreden van de Unie ten aanzien van de landen in Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Oceaan (ACS-landen) en houden met name rekening met de doelstellingen van de Unie op het gebied van de eerbiediging van de democratische beginselen en de mensenrechten.

2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

Rechtsgrondslag

De rechtsgrondslag is het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), meer bepaald artikel 43, lid 2, waarin het gemeenschappelijk visserijbeleid is vastgesteld, en artikel 218, lid 6, waarin is bepaald dat de Raad, op voorstel van de onderhandelaar, een besluit tot sluiting van de overeenkomst vaststelt.

Overeenkomstig artikel 17, lid 1, van het Verdrag betreffende de Europese Unie zorgt de Commissie voor de externe vertegenwoordiging van de Unie, behalve in aangelegenheden die onder het toepassingsgebied van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid vallen. Daarom zijn alleen de door de Commissie aangewezen ambtenaren bevoegd om kennis te geven van de sluiting van een overeenkomst tussen de Unie en een derde land.

Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)

Het voorstel betreft een gebied dat onder de exclusieve bevoegdheid van de Europese Unie valt.

Evenredigheid

Het voorstel staat in verhouding tot de in artikel 31 van de verordening inzake het gemeenschappelijk visserijbeleid vastgelegde doelstelling om een juridisch, ecologisch, economisch en sociaal bestuurskader voor visserijactiviteiten van vissersvaartuigen van de Unie in wateren van derde landen tot stand te brengen. Het is in overeenstemming met die bepalingen, alsook met de bepalingen van artikel 32 van diezelfde verordening over de financiële steun aan derde landen.

3. EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING

Evaluatie van bestaande wetgeving en controle van de resultaatgerichtheid ervan

De Commissie heeft in 2015 een ex-postevaluatie verricht van het protocol 2013-2016 bij de POV met Gabon, alsmede een ex-ante-evaluatie van een mogelijke vernieuwing van dat protocol.

In de evaluatie wordt geconcludeerd dat de visserijsector van de Unie veel belangstelling heeft voor de mogelijke uitoefening van visserijactiviteiten in Gabon en dat de vernieuwing van het protocol in het belang is van beide partijen. Voorts zou de vernieuwing van het protocol bijdragen tot een betere monitoring, controle en bewaking en tot een betere governance van de visserijactiviteiten in de regio.

Voor de EU is het van belang een instrument in stand te houden dat een nauwe sectorale samenwerking mogelijk maakt met een belangrijke speler op het gebied van oceaangovernance op subregionaal niveau, gezien de omvang van de onder zijn jurisdictie vallende visserijzone. Het versterken van de betrekkingen met Gabon zal het ook mogelijk maken allianties aan te gaan in het kader van de Iccat. Bovendien betekent dit voor de vloot van de Unie dat een visserijzone die van belang is voor het opzetten van vangststrategieën binnen een meerjarig internationaal rechtskader, opnieuw toegankelijk wordt. Voorts maakt de ligging van Libreville te midden van een sterk bevist gebied er een potentiële aanlandingshaven van, wat bijdraagt aan de relevantie van het beoogde nieuwe protocol, zowel voor de visserijsector van de Unie als voor het partnerland. Voor de Gabonese autoriteiten is het de bedoeling de betrekkingen met de Unie te onderhouden met het oog op de versterking van de oceaangovernance, gebruik te maken van de specifieke sectorale steun die mogelijkheden biedt inzake meerjarenfinanciering, en via de activiteit van de vaartuigen een aanvang te maken met de industrialisatie van zijn verwerkende sector in het kader van de diversificatie van zijn economie.

Raadpleging van belanghebbenden

In het kader van de evaluatie is overlegd met de lidstaten, vertegenwoordigers van de sector en internationale middenveldorganisaties, alsook met de visserijautoriteiten en het maatschappelijk middenveld van Gabon. Er heeft ook overleg plaatsgevonden in het kader van de adviesraad voor de volle zee.

Bijeenbrengen en gebruik van expertise

Overeenkomstig artikel 31, lid 10, van de verordening inzake het gemeenschappelijk visserijbeleid heeft de Commissie voor de evaluatie vooraf en de evaluatie achteraf een beroep gedaan op een onafhankelijke consultant.

Effectbeoordeling

Niet van toepassing.

Resultaatgerichtheid en vereenvoudiging

Niet van toepassing.

Grondrechten

De onderhandelde overeenkomst bevat een clausule over de gevolgen van schendingen van de essentiële elementen als bedoeld in artikel 9 van de Overeenkomst van Cotonou, inzake mensenrechten, of in het overeenkomstige artikel van de vervolgovereenkomst.

4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

2.

De jaarlijkse financiële tegenprestatie bedraagt 2 600 000 EUR, berekend op basis van:


a) een jaarlijks bedrag van 1 600 000 EUR voor de toegang tot de visbestanden in de visserijzone van Gabon, hetgeen overeenkomt met een referentiehoeveelheid voor over grote afstanden trekkende soorten van 32 000 ton per jaar;

b) steun voor de ontwikkeling van het sectorale visserijbeleid van Gabon ten belope van 1 000 000 EUR per jaar. Deze steun beantwoordt aan de doelstellingen van het strategisch visserijplan van Gabon.

Het jaarlijkse bedrag van de vastleggings- en de betalingskredieten wordt in het kader van de jaarlijkse begrotingsprocedure vastgesteld, onder meer voor de reservelijn voor protocollen die bij het begin van het jaar nog niet in werking zijn getreden 2 .

5. OVERIGE ELEMENTEN

Uitvoeringsplanning en regelingen betreffende controle, evaluatie en rapportage

De monitoringsregelingen zijn vastgelegd in de partnerschapsovereenkomst inzake duurzame visserij en het bijbehorende uitvoeringsprotocol.