Toelichting bij COM(2018)55 - Machtiging van Italië af te wijken van de artikelen 218 en 232 van de btw-richtlijn - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2018)55 - Machtiging van Italië af te wijken van de artikelen 218 en 232 van de btw-richtlijn. |
|---|---|
| bron | COM(2018)55   |
| datum | 05-02-2018 |
Bij brief, ingekomen bij de Commissie op 27 september 2017, heeft de Italiaanse Republiek verzocht om te mogen afwijken van de artikelen 218 en 232 van de btw-richtlijn, teneinde elektronische facturering verplicht te kunnen stellen. Overeenkomstig artikel 395, lid 2, van de btw-richtlijn heeft de Commissie de overige lidstaten bij brief van 3 november 2017 en Portugal bij brief van 6 november 2017 van het verzoek van de Italiaanse Republiek in kennis gesteld. Bij brief van 7 november 2017 heeft de Commissie de Italiaanse Republiek meegedeeld dat zij over alle gegevens beschikte die zij nodig achtte voor de beoordeling van het verzoek.
1. ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL
• Motivering en doel van het voorstel
Italië heeft een derogatieverzoek op grond van artikel 395 van de btw-richtlijn ingediend om elektronische facturering verplicht te mogen stellen aan alle op zijn grondgebied gevestigde belastingplichtigen, met uitzondering van belastingplichtigen die gebruikmaken van de vrijstelling voor kleine ondernemingen, en de facturen te laten afgeven via het Sistema de interscambio (hierna afgekort tot "SdI), dat door het Italiaanse agentschap voor overheidsinkomsten wordt beheerd.
Volgens Italië kan de belastingdienst dankzij de verplichte elektronische facturering via het SdI in real time beschikken over de gegevens van de door bedrijven uitgereikte en ontvangen facturen. Daardoor kunnen de belastingautoriteiten vroegtijdig en op geautomatiseerde wijze controleren of de aangegeven en betaalde btw met elkaar overeenstemmen.
Italië is dan ook van oordeel dat de invoering van een algemene verplichting tot elektronische facturering fraude en ontduiking zou helpen bestrijden en de inning van de btw zou vereenvoudigen. Volgens Italië zullen een betere fiscale naleving en snellere en efficiëntere controles tegen fraude en ontduiking concrete resultaten opleveren. Ook de digitalisering en de administratieve vereenvoudiging zouden een impuls krijgen.
Volgens de door Italië verstrekte informatie hebben het bestaande vrijwillige systeem en de verplichte elektronische facturering voor leveringen van goederen en diensten aan de overheid de grondslag gelegd voor dit systeem van verplichte elektronische facturering, waardoor de overschakeling vlot zou kunnen verlopen en het effect van de maatregel op belastingplichtigen en consumenten beperkt zou blijven.
Sinds 2014 moeten belastingplichtigen die zakelijke transacties met publieke autoriteiten in Italië verrichten (20 % van de belastingplichtigen), hun facturen elektronisch uitreiken. Alle facturen voor de overheid worden via het SdI aan de desbetreffende instanties afgegeven en verstuurd naar de Italiaanse Rekenkamer met het oog op de controle van de uitgaven. Met ingang van 2017 is ook een facultatief systeem van start gegaan voor de elektronische doorzending van gegevens of voor elektronische b2b-facturering. Hierbij kan ervoor worden gekozen dat de belastingautoriteiten elk kwartaal elektronisch de gegevens ontvangen van alle facturen die in het referentiekwartaal zijn uitgereikt. Als alternatief voor deze periodieke doorzending van gegevens kunnen ondernemers via het SdI elektronische facturen verzenden en ontvangen. Sinds juli 2016 stellen de belastingautoriteiten een gratis webapplicatie ter beschikking voor het opstellen, doorzenden en bewaren van elektronische facturen. Voor een aantal bedrijven bestaat er dus al een verplichting om elektronische facturen uit te reiken, terwijl andere bedrijven de mogelijkheid hadden of zullen hebben om zich daarmee vertrouwd te maken voordat de maatregel wordt ingevoerd.
Gezien het brede toepassingsgebied en vernieuwende karakter van de derogatie is het zaak de nodige follow-up in het kader van deze derogatie, met name van het effect van de maatregel op de bestrijding van btw-fraude en -ontduiking en op belastingplichtigen, te verrichten. Als Italië een verlenging van de derogatiemaatregel wil, moet het een verslag over de werking van de maatregel indienen, samen met het verzoek om verlenging. In dit verslag moet worden beoordeeld in hoeverre de maatregel btw-fraude en -ontduiking doeltreffend bestrijdt en de inning van de btw vereenvoudigt. In het verslag moet ook worden nagegaan wat het effect van de maatregel op de belastingplichtigen is, met name wat betreft de toename van de administratieve lasten en de nalevingskosten die op hen drukken.
Er wordt voorgesteld om machtiging voor de derogatie te verlenen van 1 juli 2018 tot en met 31 december 2021.
• Samenhang met bestaande bepalingen op het beleidsterrein
Artikel 218 van de btw-richtlijn plaats papieren en elektronische facturen op gelijke voet door te bepalen dat de lidstaten ieder document of bericht op papier of in elektronisch formaat als factuur dienen te aanvaarden. Overeenkomstig artikel 232 van de btw-richtlijn wordt elektronische facturering toegepast behoudens aanvaarding door de afnemer. De verplichting tot elektronische facturering zoals Italië die wil invoeren, wijkt dus af van deze twee bepalingen.
De derogatie kan worden toegestaan op basis van artikel 395 van de btw-richtlijn teneinde de belastinginning te vereenvoudigen of bepaalde vormen van belastingfraude of ontwijking te voorkomen. Italië heeft om de derogatiemaatregel verzocht om belastingfraude en -ontduiking te bestrijden en de inning van de belasting te vereenvoudigen. Uitgaande van de van Italië ontvangen gegevens is de derogatie in overeenstemming met de huidige bepalingen op dit beleidsgebied.
De derogatie voor verplichte elektronische facturering zou in overeenstemming zijn met de aanbeveling van de Raad over het nationale hervormingsprogramma 2017 van Italië 2 , waarin de Raad de aanbeveling doet "dat Italië in 2017 en 2018 [onder meer] de volgende actie onderneemt: het verplichte gebruik van elektronische facturatie en betalingen uitbreiden".
2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID
• Rechtsgrondslag
Artikel 395 van de btw-richtlijn.
• Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)
Gelet op de bepaling in de btw-richtlijn die de grondslag voor het voorstel vormt, is het subsidiariteitsbeginsel niet van toepassing.
• Evenredigheid
Het voorstel is om de volgende redenen in overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel.
Dit besluit betreft een machtiging die wordt verleend aan een lidstaat op diens eigen verzoek, en houdt geen enkele verplichting in.
De verplichte elektronische facturering zal voor de belastingplichtigen een aantal wijzigingen met zich meebrengen. Italië heeft echter al een voorschot op deze wijzigingen genomen en de nodige voorbereidingen getroffen. Belastingplichtigen die gebruikmaken van de vrijstelling voor kleine ondernemingen, zijn uitgesloten van de maatregel. De derogatie is ook beperkt in de tijd en achttien maanden na de inwerkingtreding ervan moet een verslag worden opgesteld over de werking en de doeltreffendheid van de maatregel.
De bijzondere maatregel staat derhalve in verhouding tot het beoogde doel, namelijk belastingontduiking bestrijden en de belastinginning vereenvoudigen.
• Keuze van het instrument
Voorgesteld instrument: uitvoeringsbesluit van de Raad.
Overeenkomstig artikel 395 van de btw-richtlijn kan slechts van de normale btw-regels worden afgeweken als de Raad een lidstaat daartoe op voorstel van de Commissie met eenparigheid van stemmen machtigt. Een uitvoeringsbesluit van de Raad is het aangewezen instrument, omdat het tot een individuele lidstaat kan worden gericht.
3. EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING
• Effectbeoordeling
Italië heeft gevraagd om elektronische facturering verplicht te mogen stellen voor alle facturen die door belastingplichtigen die op het Italiaanse grondgebied zijn gevestigd en niet gebruikmaken van de vrijstelling voor kleine ondernemingen, aan andere marktdeelnemers of aan eindgebruikers worden uitgereikt. Ook vereenvoudigde facturen, documenten uitgereikt op basis van artikel 219 en facturen die betrekking hebben op vrijgestelde transacties, zouden onder de verplichting tot elektronische facturering vallen. Niet-gevestigde belastingplichtigen kunnen kiezen voor de doorzending van hun facturen via het SdI. Belastingplichtigen die uitgesloten zijn van de verplichte elektronische facturering via het SdI, kunnen ook voor dit systeem kiezen.
De verplichte elektronische facturering zal voor de belastingplichtigen wijzigingen met zich meebrengen. Zij zullen extra kosten moeten dragen in verband met de implementatie en het beheer van een nieuw facturatiesysteem. Italië heeft het effect van de maatregel op belastingplichtigen evenwel ondervangen doordat het systeem al vanaf begin 2017 op facultatieve basis ter beschikking staat en bedrijven de kans hadden of zullen hebben om zich ermee vertrouwd te maken. Volgens Italië zullen met e-facturering doeltreffende resultaten worden geboekt in de strijd tegen belastingfraude dankzij het uitgebreidere karakter, de snellere beschikbaarheid en de grotere traceerbaarheid van de informatie. Dankzij de verzending van facturen via het SdI zal het Italiaanse agentschap voor overheidsinkomsten de facto een vroegtijdige en geautomatiseerde toegang hebben tot alle factuurgegevens die voor belastingdoeleinden van belang zijn. Daardoor zouden de belastingautoriteiten vroegtijdig en automatisch kunnen controleren of de aangegeven en betaalde btw-bedragen met elkaar overeenstemmen. In concreto: volgens Italië duurt het nu ongeveer 18 maanden voordat de belastingdienst kan vaststellen dat er een ploffer actief is. Met de onmiddellijke beschikbaarheid van elektronische facturen zou deze termijn tot drie maanden kunnen worden ingekort, waardoor de fraudeketen veel sneller kan worden gebroken.
4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING
De maatregel zal geen negatieve gevolgen hebben voor de eigen middelen van de Unie uit de btw.