Toelichting bij COM(2016)43 - Gebruik van de 470-790 MHz-frequentieband in de Unie - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2016)43 - Gebruik van de 470-790 MHz-frequentieband in de Unie. |
|---|---|
| bron | COM(2016)43   |
| datum | 02-02-2016 |
• Motivering en doel van het voorstel
De strategie voor een digitale eengemaakte markt voor Europa biedt een visie op een universele, hoogwaardige connectiviteit voor het bedrijfsleven en de burgers. De strategie omvat specifieke voorstellen van de Commissie met betrekking tot "de gecoördineerde vrijgave van de 694-790 MHz-band ("700 MHz-band"), die zeer geschikt is voor de verlening van breedbanddiensten in rurale gebieden", waarbij rekening wordt gehouden 'met de specifieke eisen die de verspreiding van audiovisuele media stelt'.
Voor draadloze connectiviteit is toegang tot spectrum in de banden onder 1 GHz nodig, aangezien deze ideaal zijn voor een brede dekking en hoge snelheden. Naar aanleiding van de overstap op meer spectrumefficiënte technologieën op het gebied van digitale televisie, was de 800 MHz-band (790-862 MHz, ook bekend als het 'digitale dividend') het eerste gedeelte van de UHF-omroepband (470-862 MHz) die is vrijgemaakt voor draadloze breedbanddiensten in de Unie. Momenteel omvat de UHF-omroepband de frequentieband van 470 tot en met 790 MHz (hierna 'de UHF-band' genoemd). Deze band wordt gebruikt voor digitale terrestrische televisie ("DTT") en apparatuur, voornamelijk draadloze microfoons, voor audioprogrammaproductie en speciale evenementen ("audio-PMSE").
Op de Wereldradiocommunicatieconferentie van 2012 (WRC-12), de conferentie van de Internationale Telecommunicatie-unie ("ITU") waarop het bindende radioreglement wordt herzien, is besloten de 700 MHz-band met ingang van 2015 in regio 1 (Europa en Afrika) toe te wijzen aan omroepdiensten en mobiele diensten.
Op de WRC-15, die in november 2015 heeft plaatsgevonden, zijn de internationale onderhandelingen over de parameters op technisch en regelgevingsgebied met betrekking tot het gebruik van de 700 MHz-band voor draadloze breedband afgerond. De coherente situatie op de 700 MHz-frequentieband in alle ITU-regio's 1 biedt een unieke kans voor de vrijwel mondiale harmonisering van deze frequentieband voor gebruik door draadloze breedband. Op de WRC-15 is verder bevestigd dat de 470-694 MHz-frequentieband ("sub-700 MHz-band") in regio 1 exclusief wordt toegewezen aan omroepdiensten.
In 2013 heeft vicevoorzitter van de Commissie Neelie Kroes voormalig commissaris Pascal Lamy gevraagd voorzitter te worden van een groep op hoog niveau van vertegenwoordigers van de sectoren mobiele diensten, omroep en media, om tot een gemeenschappelijk standpunt met betrekking tot het toekomstige gebruik van de UHF-band te komen. In het verslag van de voorzitter (het 'verslag-Lamy') heeft deze op persoonlijke titel aanbevolen de 700 MHz-band vrij te maken voor draadloze breedband en tegelijkertijd het Europese audiovisuele model te handhaven door te garanderen dat terrestrische omroep toegang heeft tot spectrum op de sub-700 MHz-frequentieband.
Uit de openbare raadpleging over het verslag-Lamy die de Commissie heeft gehouden, bleek dat gecoördineerde actie door de Unie op steun kon rekenen. Bovendien heeft de Beleidsgroep Radiospectrum een advies aangenomen 2 , waarin een gecoördineerde EU-aanpak voor het verstrekken van draadloze breedband in de 700 MHz-frequentieband wordt gesteund. In het advies van de Beleidsgroep Radiospectrum wordt aanbevolen de technische voorwaarden te harmoniseren en een gemeenschappelijke termijn vast te leggen voor het doeltreffende gebruik van de 700 MHz-band en het gebruik op lange termijn van de sub-700 MHz-frequentieband voor audiovisuele distributie, met inbegrip van de beschikbaarheid ervan voor DTT.
Naar aanleiding van de resultaten van de raadpleging van de Europese betrokkenen en van internationale overeenkomsten die onder auspiciën van de ITU tot stand zijn gekomen, heeft de Commissie een strategie voor het gebruik op lange termijn van de UHF-band in de Unie uitgestippeld. In het kader van die strategie wordt de digitale eengemaakte markt bevorderd en wordt gewaarborgd dat het radiospectrum in de UHF-band efficiënt wordt beheerd, waarbij de sociale, culturele en economische waarde ervan tot uitdrukking komt. De strategie voor de UHF-band omvat drie hoofdlijnen:
• geharmoniseerde technische voorwaarden voor draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie in de 700 MHz-frequentieband, gebaseerd op het beginsel van technologie- en dienstenneutraliteit;
• een gemeenschappelijke termijn waarop de 700 MHz-band beschikbaar wordt gesteld voor doeltreffend gebruik voor draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie overeenkomstig de hierboven genoemde geharmoniseerde technische voorwaarden, en coördinerende maatregelen waarmee deze overgang wordt ondersteund;
• prioriteit voor de distributie van audiovisuele mediadiensten in de sub-700 MHz-frequentieband, in combinatie met een flexibele aanpak ten aanzien van de manier waarop de band wordt gebruikt; dit is nodig met het oog op de diversiteit betreffende het belang van DTT voor de markt in de lidstaten.
• Samenhang met de huidige bepalingen op dit beleidsgebied
Dit voorstel draagt bij tot de doelstelling van 1200 MHz voor draadloze breedband, één van de hoofddoelen van Besluit 2012/243/EU van het Europees Parlement en de Raad tot vaststelling van een meerjarenprogramma voor het radiospectrumbeleid. Het voorstel bevordert tevens de toekomstige ontwikkeling van innovatieve audiovisuele mediadiensten en sluit daardoor aan bij de doelstellingen van het meerjarenprogramma voor het radiospectrumbeleid alsmede bij de machtigingsrichtlijn 3 en de kaderrichtlijn 4 , en met name met de artikelen 9 en 9 bis van de laatstgenoemde richtlijn.
2. RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID
• Rechtsgrondslag
Deze wetgevingsmaatregel is gebaseerd op artikel 114 VWEU teneinde de werking van de interne markt te waarborgen.
• Subsidiariteit en evenredigheid
Zoals ook in de effectbeoordeling is uiteengezet, is de oplossing die dit voorgestelde besluit biedt, de beste optie wat betreft de subsidiariteit en evenredigheid.
Er wordt aan het subsidiariteitsbeginsel voldaan, aangezien de doelstellingen van het initiatief niet door de lidstaten afzonderlijk kunnen worden verwezenlijkt; tegelijkertijd wordt wel in de mogelijkheid voorzien rekening te houden met nationale omstandigheden (in zowel de 700 MHz-band als de sub-700 MHz-band).
Indien de EU uiteenlopende nationale benaderingen wil voorkomen en interferentie over de grenzen heen wil beperken, dient zij vast te leggen hoe de 700 MHz-frequentieband in de toekomst wordt gebruikt. Indien er geen Uniebrede gemeenschappelijke wetgeving voor de UHF-band is, blijft het gebruik van de UHF-band in de Unie op nadelige wijze versnipperd. Versnippering leidt tot grensoverschrijdende interferentie die tot nadelige effecten voor 13 % van de EU-bevolking kan leiden.
Om die reden is er behoefte aan een gecoördineerde aanduiding en machtiging van de 700 MHz-band voor draadloze breedband tegen 2020 en gecoördineerde aanduiding van de sub-700 MHz-band voor flexibel gebruik ten behoeve van de levering van audiovisuele mediadiensten aan het grote publiek en van investeringen in efficiëntere technologieën om de 700 MHz-band vrij te maken door beëindiging van het huidige gebruik daarvan door DTT.
Door flexibel gebruik van de sub-700 MHz-band wordt verder voldaan aan het evenredigheidsbeginsel, aangezien het probleem hierdoor doeltreffend wordt aangepakt en de doelstelling op de meest efficiënte wijze wordt verwezenlijkt. Het vrijmaken van de volledige sub-700 MHz-band voor draadloze breedband bijvoorbeeld zou verder gaan dan momenteel nodig om tegemoet te komen aan de behoefte aan sub-1 GHz-spectrum voor draadloos gegevensverkeer. Tegelijkertijd biedt flexibel gebruik zekerheid op regelgevingsgebied voor DTT in de sub-700 MHz-band voor de lidstaten die hun huidige DTT-capaciteit in stand willen houden. Bovendien kunnen geharmoniseerde technische voorwaarden voor spectrum overeenkomstig Beschikking 676/2002/EG in overleg met de nationale technische deskundigen worden vastgesteld in het kader van het Radiospectrumcomité.
• Keuze van het instrument
De strategie van de Commissie voor de UHF-band in de Unie wordt op basis van twee rechtsinstrumenten verwezenlijkt. Op grond van een niet-bindende maatregel, zoals een aanbeveling van het Parlement en de Raad, zou coördinatie op het niveau van de Unie niet nodig zijn en hoeven de lidstaten geen actie te ondernemen. De voorkeur gaat uit naar een besluit en niet naar een verordening, aangezien de maatregel verplichtingen oplegt aan de lidstaten, maar geen rechtstreeks toepasselijke effecten op particuliere partijen in de lidstaten heeft. Een besluit is verder passender dan een richtlijn, aangezien met de ontwerphandeling geen pakket van algemene regels worden vastgesteld die in nationaal recht moeten worden omgezet, maar slechts een beperkt aantal door de lidstaten te nemen specifieke maatregelen. Soortgelijke verplichtingen voor de lidstaten zijn bijvoorbeeld vastgesteld in artikel 6, lid 4, van Besluit nr. 243/2012/EU van het Europese Parlement en de Raad tot vaststelling van een meerjarenprogramma voor het radiospectrumbeleid; verder zijn in het verleden Beschikking nr. 128/1999/EG, Beschikking nr. 626/2008/EG en Beschikking nr. 676/2002/EG vastgesteld om ook dergelijke verplichtingen en maatregelen aan de lidstaten op te leggen.
In overeenstemming met artikel 114 VWEU gaat de maatregel vergezeld van een uitvoeringsbesluit van de Commissie dat in overeenstemming met Beschikking nr. 676/2002/EG 5 volgens de comitéprocedure is vastgesteld teneinde de 700 MHz-frequentieband aan te duiden en beschikbaar te stellen voor gebruik voor draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie op geharmoniseerde technische voorwaarden die met ondersteuning van CEPT 6 zijn ontwikkeld. Deze aanpak is ook gehanteerd voor de harmonisering van de 800 MHz-frequentieband voor draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie in het kader van het meerjarenprogramma voor het radiospectrumbeleid en Besluit 2010/267/EU van de Commissie 7 .
3. RESULTATEN VAN EX-POSTEVALUATIES, RAADPLEGINGEN VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELINGEN
• Raadplegingen van belanghebbenden
Inhoudsopgave
- In dit voorstel wordt rekening gehouden met de volgende bijdragen van belanghebbenden:
- In opdracht van de Commissie zijn twee specifieke studies uitgevoerd, waarmee in dit voorstel rekening is gehouden. Deze studies zijn:
- In het kader van de effectbeoordeling zijn vier beleidsopties onderzocht:
- In overeenstemming met de strategie voor de UHF-band omvat dit voorstel vaststelling van:
- In artikel 1 worden twee bindende gemeenschappelijke termijnen voor de lidstaten vastgesteld betreffende het vrijmaken van de 700 MHz-frequentieband voor draadloze breedband:
(a)het verslag-Lamy 8 dat Pascal Lamy heeft opgesteld naar aanleiding van de werkzaamheden die zijn verricht door de groep op hoog niveau waarvan hij de voorzitter was;
(b)bijdragen in het kader van de openbare raadpleging 9 over het verslag-Lamy;
(c)het verslag van de Beleidsgroep Radiospectrum "RSPG report on proposed spectrum coordination approach for broadcasting in the case of a reallocation of the 700 MHz band" 10 ;
(d)het advies van de Beleidsgroep Radiospectrum over een langetermijnstrategie voor het toekomstig gebruik van de UHF-band (470-790 MHz) in de Europese Unie.
• Bijeenbrengen en benutten van deskundigheid
In opdracht van de Commissie zijn twee specifieke studies uitgevoerd, waarmee in dit voorstel rekening is gehouden. Deze studies zijn:
• "Economic and Social Impact of Repurposing the 700 MHz frequency band for Wireless Broadband Services in the European Union";
• 'Challenges and opportunities of broadcast-broadband convergence and its impact on spectrum and network use'.
De eerste studie heeft betrekking op de kosten van overgangsprocessen, de impact van dekking door draadloze breedband die gebruikmaakt van de 700 MHz-frequentieband en de sociaal-culturele aspecten van herconfiguratie van DTT-spectrum in de sub-700 MHz-frequentieband.
De tweede studie biedt een alomvattende beoordeling van de mogelijkheden van convergentie tussen DTT en draadloze breedband tegen 2020.
• Effectbeoordeling
De Raad voor regelgevingstoetsing heeft op 27 november 2015 een positief advies 11 uitgebracht over de door de Commissie uitgevoerde effectbeoordeling.
Geen actie op EU-niveau.
Gecoördineerde aanduiding en machtiging van de 700 MHz-frequentieband voor draadloze breedband tegen 2020 en reservering van de sub-700 MHz-frequentieband voor DTT en audio-PMSE.
Gecoördineerde aanduiding en machtiging van de 700 MHz-frequentieband voor draadloze breedband tegen 2020. Gecoördineerde aanduiding van de sub-700 MHz-frequentieband voor flexibel gebruik, afhankelijk van de nationale behoefte, waarbij wordt gewaarborgd dat de levering van audiovisuele mediadiensten aan het grote publiek wordt gehandhaafd (op technologisch neutrale wijze), met inbegrip van gratis distributie, alsmede beschikbaarheid van spectrum voor gebruik door audio-PMSE. Om interferentie te voorkomen, moet het gebruik van sub-700 MHz-spectrum in technisch opzicht worden beperkt tot de downlink-modus 12 . In deze optie is verder voorzien dat er een spectrumstrategie voor audio-PMSE wordt ontwikkeld om tegemoet te komen aan het verlies van spectrum voor audio-PMSE in de UHF-band.
Gecoördineerde aanduiding en machtiging van de volledige UHF-band voor draadloze-breedbanddiensten tegen 2020.
De Commissie heeft gekozen voor optie 3 en beschouwt deze als voorkeursoptie met het oog op het verwezenlijken van de beleidsdoelstellingen. Door middel van de voorkeursoptie wordt bijgedragen tot de doelstellingen betreffende spectrum en connectiviteit op EU-niveau. Gebruik van de 700 MHz-frequentieband voor draadloze breedband in combinatie met spectrum in de 800 MHz- en 900 MHz-frequentiebanden betekent een stimulans voor de capaciteit van mobiele netwerken. Hierdoor wordt universele dekking mogelijk met hoge transmissiesnelheden voor ten minste 30 Mb/s per gebruiker op een representatieve, competitieve markt met drie of vier exploitanten. Daarnaast is de vaststelling van 2020 als gemeenschappelijke termijn voor het vrijmaken van de 700 MHz-frequentieband passend, omdat dit aansluit bij de initiële uitrol van 5G. Optie 3 biedt verder zekerheid wat betreft de toegang tot spectrum in de sub-700 MHz-band voor omroeporganisaties en aanbieders van audiovisuele mediadiensten aan het grote publiek, met name op het gebied van digitale terrestrische omroep. Door flexibel gebruik voor spectrum in de sub-700 MHz-band wordt het gemakkelijker om de nadelige gevolgen van interferentie terug te dringen en kan een innovatief 'ecosysteem' tot stand worden gebracht, waarin investeringen en nieuwe bedrijfsmodellen worden bevorderd.
Optie 3 wordt ondersteund door het reeds genoemde resultaat van WRC-15, zowel voor de 700 MHz-frequentieband als voor de sub-700 MHz-frequentieband. De sub-700 MHz-band blijft uitsluitend toegewezen aan omroepdiensten in Europa en Afrika en in een groot deel van de rest van de wereld.
Uit de eerste studie die hierboven is vermeld en die in opdracht van de Commissie is uitgevoerd, blijkt dat het vrijmaken van de 700 MHz-band in 2020 en de overgang naar terrestrische-omroeptechnologie van de volgende generatie naar schatting 1,2 tot 4,4 miljard EUR kost. Het overgrote merendeel van deze kosten zou worden gedragen door eindgebruikers zodra zij overstappen naar gemoderniseerde ontvangstapparatuur voordat de normale vervangingscyclus van hun apparatuur is afgelopen. De kosten voor de overstap van audio-PMSE in 2020 zouden 200 miljoen EUR bedragen, waarbij ervan wordt uitgegaan dat 30 % van de huidige gebruikers van audio-PMSE de 700 MHz-frequentieband gebruiken. Indien de EU-lidstaten voldoen aan de staatssteunregels, mogen zij technologieneutrale steunmaatregelen aanbieden om ervoor te zorgen dat deze kosten beperkt blijven 13 . Daarnaast kost de aanpassing van DTT-netwerken, om in dezelfde hoeveelheid geprogrammeerde inhoud met gereduceerde spectrale capaciteit te kunnen voorzien, naar schatting maximaal 890 miljoen EUR. Daartoe kunnen met name kosten behoren die worden gedragen door rechthebbenden wier gebruiksrechten zouden moeten worden aangepast voordat de termijn waarvoor deze rechten zijn verleend, verstrijkt. Indien de lidstaten maatregelen overwegen om dergelijke kosten te beperken, moeten zij voldoen aan het beginsel van technologische neutraliteit en rekening houden met de relevante besluitvormingspraktijk van de Commissie op het gebied van staatssteun 14 en de aanverwante jurisprudentie van de gerechtelijke instanties van de EU 15 . In bepaalde omstandigheden kunnen maatregelen die worden vastgesteld om de intrekking van rechten te compenseren in overeenstemming zijn met de EU-wetgeving inzake staatssteun, voor zover een dergelijke compensatie het nadeel als gevolg van de intrekking niet overschrijdt. Volgens de Beleidsgroep Radiospectrum zijn in 14 lidstaten gebruiksrechten toegekend voor onbepaalde tijd of voor een periode die zich uitstrekt tot na 2020.
Uitgaande van de resultaten van recente veilingen van spectrum voor de 800 MHz- en 900 MHz-frequentiebanden komt een voorzichtige raming van de volledige opbrengst van de toewijzing van de 700 MHz-frequentieband in de EU-28 tegen 2020 uit op ongeveer 11 miljard EUR, wanneer alle andere factoren gelijk blijven.
4. GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING
Naar verwachting zijn er geen specifieke gevolgen voor de begroting van de Unie.
5. OVERIGE ELEMENTEN
• Gedetailleerde toelichting van de specifieke bepalingen van het voorstel
• termijnen voor het vrijmaken van de 700 MHz-frequentieband voor draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie in overeenstemming met geharmoniseerde technische voorwaarden op EU-niveau;
• maatregelen om de overgang wat betreft het spectrumgebruik in de UHF-band te vergemakkelijken;
• maatregelen voor het gebruik op lange termijn van de sub-700 MHz-frequentieband, waarbij hiervoor een herziening is voorzien.
In artikel 1 worden twee bindende gemeenschappelijke termijnen voor de lidstaten vastgesteld betreffende het vrijmaken van de 700 MHz-frequentieband voor draadloze breedband:
• de grensoverschrijdende coördinatieovereenkomsten moeten uiterlijk eind 2017 zijn voltooid;
• de 700 MHz-frequentieband moet uiterlijk halverwege 2020 beschikbaar worden gesteld voor doeltreffend gebruik voor draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie, in overeenstemming met het uitvoeringsbesluit van de Commissie betreffende de geharmoniseerde technische voorwaarden voor het gebruik van de band 16 .
In artikel 1 is verder bepaald dat het gebruik van de 700 MHz-frequentieband voor draadloze breedband na de gemeenschappelijke EU-termijn over de grenzen heen moet zijn beschermd.
In artikel 2 is bepaald dat de lidstaten ervoor moeten zorgen dat gebruiksrechten in de 700 MHz-frequentieband verhandelbaar zijn. Dit sluit aan bij de beleidsdoelstellingen en bepalingen van het meerjarenprogramma voor het radiospectrumbeleid 17 en de kaderrichtlijn.
In artikel 3 is bepaald dat de lidstaten op nationaal niveau raadplegingen moeten uitvoeren en in overweging moeten nemen maatregelen te treffen om een hoogwaardige dekking van hun bevolking en grondgebied te waarborgen bij het verlenen van gebruiksrechten van de 700 MHz-band voor draadlozebreedbanddiensten voor elektronische communicatie. Het doel is de sociaaleconomische voordelen van de UHF-band te benutten door een bijdrage te leveren tot het dichten van de digitale kloof en mogelijk te maken dat het internet van de dingen alom wordt verspreid.
Artikel 4 heeft betrekking op het langetermijngebruik van de sub-700 MHz-frequentieband. De lidstaten moeten ervoor zorgen dat het gebruik van deze band op de lange termijn voor de distributie van audiovisuele mediadiensten ten behoeve van het grote publiek wordt gewaarborgd. Daartoe dient voortdurend gebruik voor draadloze audio-PMSE te behoren, in overeenstemming met de nationale prioriteiten.
Om voor samenhang tussen de verplichtingen van de lidstaten en de artikelen 9 en 9 bis van de kaderrichtlijn te zorgen, is de verplichting om het gebruik van de sub-700 MHz-band te waarborgen van toepassing op het leveren van audiovisuele mediadiensten aan een groot publiek en niet op het type onderliggende draadloze technologie of het type elektronische-communicatiedienst. Met de in artikel 4 vastgestelde waarborg wordt derhalve zekerheid geboden inzake de toegang tot spectrum en wordt de toekomstige ontwikkeling van DTT als belangrijk platform voor de terrestrische omroep van audiovisuele mediadiensten ten behoeve van het grote publiek mogelijk gemaakt. Op grond van het artikel is verder toegestaan dat de sub-700 MHz-frequentieband tevens wordt gebruikt voor andere technologie of elektronische-communicatiediensten, voor zover dit gebruik beperkt blijft tot downlink (dat wil zeggen van het netwerk naar ontvangende toestellen, zoals televisietoestellen of tablets).
In artikel 5 is bepaald dat de lidstaten nationale stappenplannen met betrekking tot het vrijmaken van de 700 MHz-frequentieband voor draadloze breedband en het daarmee samenhangende overgangsproces voor de volledige UHF-band moeten vaststellen en dat zij deze in de hele Unie bekend moeten maken. Bij deze bepaling is uitgegaan van het stappenplan voor de overgang waarover de belanghebbenden overeenstemming hebben bereikt (zie bijlage 2 bij het verslag-Lamy). Het stappenplan omvat het toepassingsgebied van de maatregelen die bij de overgang naar nieuwe DTT-technologieën in samenhang met het vrijmaken van de 700 MHz-frequentieband in overweging moeten worden genomen. Het doel is ervoor te zorgen dat de impact op de burgers en het bedrijfsleven door middel van een transparant proces beperkt blijft.
In artikel 6 is bepaald dat de Commissie tegen 2025 in samenwerking met de lidstaten een beoordeling van het spectrumgebruik in de sub-700 MHz-frequentieband moet uitvoeren. Nadat de Commissie deze beoordeling heeft uitgevoerd, moet zij het Europees Parlement en de Raad in kennis stellen van haar conclusies en van een eventueel voorstel voor wijzigingen van de regelgeving, waardoor bijvoorbeeld de aard, structuur of duur van waarborgen wordt veranderd. Deze bepaling sluit aan bij een aanbeveling in het verslag-Lamy. Bij de beoordeling van het spectrumgebruik in de sub-700 MHz-frequentieband moet de Commissie rekening houden met de geplande beoordeling van deze band in het kader van de Wereldradiocommunicatieconferentie 2023 van de ITU.