Toelichting bij COM(2011)461 - Wijziging van Verordening (EG) nr. 1931/2006, teneinde de regio Kaliningrad en bepaalde Poolse administratieve districten tot het in aanmerking komende grensgebied te rekenen - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2011)461 - Wijziging van Verordening (EG) nr. 1931/2006, teneinde de regio Kaliningrad en bepaalde Poolse administratieve districten ... |
|---|---|
| bron | COM(2011)461   |
| datum | 27-07-2011 |
Het is in het belang van de uitgebreide Europese Unie dat de grenzen met haar buren geen belemmering vormen voor het handelsverkeer, sociale en culturele uitwisseling of regionale samenwerking. Daarom hechtten de Raad en het Europees Parlement in 2006 hun goedkeuring aan een verordening tot vaststelling van regels inzake klein grensverkeer aan de landbuitengrenzen van de lidstaten[1] ("verordening inzake klein grensverkeer"), die bepaalt dat de lidstaten voor in een grensgebied wonende personen mogen afwijken van de algemene voorschriften inzake grenscontroles van de Schengengrenscode. Op grond van de verordening mogen de lidstaten bilaterale overeenkomsten sluiten met buurlanden die niet tot de Europese Unie behoren, mits die overeenkomsten volledig in overeenstemming zijn met de voorwaarden van de verordening.
In februari 2011 concludeerde de Commissie in haar tweede verslag[2] dat de regeling inzake klein grensverkeer het leven van mensen die dichtbij de landbuitengrenzen wonen, aanzienlijk vergemakkelijkt en er weinig aanwijzingen zijn dat de regeling wordt misbruikt.
De Commissie verklaarde ook dat het, gelet op de specifieke situatie van Kaliningrad (deze regio van de Russische Federatie telt bijna een miljoen inwoners en is de enige enclave binnen de EU geworden als gevolg van de uitbreiding van de EU in 2004), verantwoord is om de verordening inzake klein grensverkeer te wijzigen.
De geografische positie van de enclave Kaliningrad is namelijk uitzonderlijk: het gaat om een betrekkelijk klein gebied dat volledig wordt omringd door twee EU-lidstaten. De hele oblast Kaliningrad heeft het karakter van een grensgebied. Er zijn geen andere gebieden in Europa met een vergelijkbare geografische positie die een enclave vormen.
Om te voorkomen dat Kaliningrad wordt geïsoleerd van zijn onmiddellijke buurlanden, moet het reizen worden vergemakkelijkt voor zijn inwoners.
Sinds 2007 is tussen de EU en de Russische Federatie een visumversoepelingsovereenkomst van kracht. Hoewel deze de mogelijkheden op het gebied van mobiliteit in belangrijke mate bevordert, biedt de regeling inzake klein grensverkeer aanvullende faciliteiten voor personen zich die regelmatig, of zelfs dagelijks, in het grensgebied moeten verplaatsen. Zo hoeven aanvragers niet aan te tonen dat zij over voldoende middelen van bestaan beschikken, kan de vergunning kosteloos worden afgegeven, en kunnen voor klein grensverkeer afzonderlijke rijstroken en/of specifieke grensdoorlaatposten worden aangewezen of ingericht. Ook zouden alle inwoners van de regio Kaliningrad van deze faciliteiten gebruik kunnen maken, terwijl een aantal van de faciliteiten van de tussen de EU en de Russische Federatie gesloten visumversoepelingsovereenkomst alleen voor bepaalde categorieën personen geldt.
Ter voorkoming van een artificiële opsplitsing van de oblast Kaliningrad, waardoor sommige inwoners wel, maar de meeste (waaronder de inwoners van de stad Kaliningrad) geen gebruik zouden kunnen maken van de soepelere regeling inzake klein grensverkeer, dient de hele regio Kaliningrad in een bilaterale overeenkomst tussen een lidstaat en de Russische Federatie als grensgebied te worden aangemerkt. Er zij op gewezen dat dit in aanmerking komende grensgebied niet verder kan worden uitgebreid.
Om ervoor te zorgen dat de toepassing van de verordening in die regio ook daadwerkelijk effect sorteert, dient ter vergemakkelijking en bevordering van economische en culturele uitwisseling tussen de oblast Kaliningrad enerzijds en belangrijke centra in Noord-Polen anderzijds ook een specifiek grensgebied aan de Poolse zijde tot het in aanmerking komende grensgebied te worden gerekend.
Er zij op gewezen dat deze uitzonderlijke uitbreiding van het grensgebied in de regio Kaliningrad de algemene omschrijving van het in aanmerking komende grensgebied (het 30/50 km-gebied) onverlet laat. Alle bepalingen en voorwaarden van de verordening inzake klein grensverkeer die de veiligheid van het hele Schengengebied waarborgen, blijven van toepassing. Dit betekent met name dat de vergunningen voor klein grensverkeer ook in de toekomst moeten zijn voorzien van de in de verordening beschreven veiligheidskenmerken en alleen mogen worden afgegeven aan aanvragers die voldoen aan alle voorwaarden van de verordening. Ook zal Polen ervoor moeten zorgen dat misbruik van de regeling inzake klein grensverkeer aan doeltreffende, evenredige en afschrikkende sancties wordt onderworpen. Zo moet het onder meer mogelijk zijn vergunningen voor klein grensverkeer in te trekken. De Poolse autoriteiten hebben overigens al toegezegd gerichte voorlichtingscampagnes te zullen houden en het grensgebied duidelijk te zullen markeren.
Dit voorstel zal het strategische partnerschap tussen de EU en de Russische Federatie verder bevorderen, overeenkomstig de in de routekaart van de gemeenschappelijke ruimte van vrijheid, veiligheid en recht vastgestelde prioriteiten op het gebied van grensoverschrijdende samenwerking. Het dient dan ook te worden bezien in het kader van de algehele betrekkingen tussen de EU en de Russische Federatie.
2. RESULTATEN VAN DE RAADPLEGING VAN DE BETROKKEN PARTIJEN
Op grond van het tweede verslag van de Commissie over de werking van de regeling inzake klein grensverkeer hebben de lidstaten in de desbetreffende fora besproken of er een specifieke oplossing voor de enclave Kaliningrad moest komen.
Een meerderheid van de lidstaten is voor een dergelijke oplossing, mits de algemene omschrijving van het grensgebied niet opnieuw ter discussie wordt gesteld en deze uitzondering een specifieke, op zichzelf staande oplossing vormt voor het bijzondere geval van de enclave Kaliningrad.
Het voorstel is gebaseerd op artikel 77, lid 2, onder b), van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.
Het voorstel strekt tot wijziging van de verordening inzake klein grensverkeer, die berust op de overeenkomstige bepaling van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap, nl. artikel 62, punt 2, onder a), (buitengrenzen).
De voorgestelde wijziging heeft geen gevolgen voor de EU-begroting.