Toelichting bij COM(2005)253 - Wijziging van Richtlijn 2004/39/EG betreffende markten voor financiële instrumenten met betrekking tot bepaalde termijnen

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

Motivering en doel van het voorstel


Doel van dit voorstel is de termijn voor de omzetting door de lidstaten van Richtlijn 2004/39/EG betreffende markten voor financiële instrumenten (Markets in Financial Instruments Directive – MiFID) te verlengen en een latere uiterste datum vast te stellen waarop de gereglementeerde ondernemingen aan deze richtlijn moeten voldoen. Dit is nodig omdat de sector en de lidstaten hebben medegedeeld dat de gereglementeerde entiteiten bijzonder veel moeite zullen hebben om de huidige uiterste datum voor de toepassing van de richtlijn (30 april 2006) te halen. 1. De vaststelling van uitvoeringsmaatregelen leidt in de praktijk tot een kortere omzettingstermijn De omzettingstermijn waarover in de Raad en door het Europees Parlement overeenstemming was bereikt, was de standaardtermijn van 24 maanden na de inwerkingtreding van de richtlijn. Een groot deel van deze periode zal evenwel in beslag worden genomen door de uitwerking van de nodige uitvoeringsmaatregelen voor de 17 bepalingen van de richtlijn die niet effectief kunnen worden toegepast zonder dat dergelijke maatregelen zijn vastgesteld. Volgens de huidige planning zou het volledige pakket uitvoeringsmaatregelen begin 2006 door de Commissie worden goedgekeurd. De aanneming van deze maatregelen kan niet worden versneld omdat zij zo complex zijn, omdat een brede raadpleging moet plaatsvinden en een consensus tot stand moet worden gebracht, alsook omdat het proces moet verlopen volgens de comitéprocedure van Besluit 1999/468/EG. Er kan niet worden overgegaan tot de omzetting van de door uitvoeringsmaatregelen aan te vullen bepalingen van de richtlijn voordat de bijbehorende uitvoeringsmaatregelen definitief zijn vastgesteld. Dit uitstel heeft op zijn beurt nadelige gevolgen voor de tijdige omzetting van andere bepalingen van de richtlijn welke samenhangen met de bepalingen waarvoor uitvoeringsmaatregelen zijn vereist. Dit alles heeft tot gevolg dat de lidstaten geen tijd genoeg meer zullen hebben om de gehele richtlijn volledig in nationaal recht om te zetten in de periode tussen het verwachte tijdstip van de vaststelling van de uitvoeringsmaatregelen (begin 2006) en de thans geldende uiterste omzettingsdatum (april 2006). Om ervoor te zorgen dat alle lidstaten de MiFID vanaf de uiterste omzettingsdatum op effectieve en eenvormige wijze toepassen, verdient het derhalve aanbeveling de omzettingstermijn te verlengen. 2. Concrete gevolgen voor de betrokken ondernemingen Tal van partijen uit alle geledingen van de sector hebben de diensten van de Commissie erop gewezen dat het huidige tijdschema voor de toepassing van de MiFID onmogelijke termijnen oplegt aan de entiteiten die onder het toepassingsgebied van deze richtlijn vallen. Zij voeren aan dat de inachtneming van de MiFID ingrijpende en tijdrovende aanpassingen kan vereisen van hun technologie-infrastructuur en van hun IT-programma’s, alsook van hun systemen voor het bijhouden en rapporteren van gegevens. Bovendien kunnen de betrokken ondernemingen zich verplicht zien aanpassingen aan te brengen in hun interne gedragslijnen en richtsnoeren voor relaties met cliënten, de afscheiding van activa en het beheer van belangenconflicten. De marktdeelnemers beweren bovendien dat zij geen definitieve beslissingen ten aanzien van de te zetten operationele stappen kunnen nemen voordat de uitvoeringsmaatregelen definitief zijn vastgesteld. In Richtlijn 2004/39/EG worden immers alleen algemene beginselen met betrekking tot de bovenbedoelde vereisten neergelegd; de precieze technische bijzonderheden zullen worden vastgelegd in de uitvoeringswetgeving, die pas aan het einde van het jaar beschikbaar zal zijn.

Algemene context


Technische wijziging van Richtlijn 2004/39/EG.

Bestaande bepalingen op het door het voorstel bestreken gebied


Richtlijn 2004/39/EG

Samenhang met andere beleidsonderdelen en doelstellingen van de EU


Richtlijn 2004/39/EG

1.

Raadpleging van belanghebbende partijen en effectbeoordeling



Raadpleging van belanghebbende partijen



Met betrekking tot dit voorstel is weliswaar geen specifieke raadpleging gehouden, maar de indiening ervan is om de volgende redenen gerechtvaardigd: - de Commissie heeft talrijke bijdragen uit de sector ontvangen waarin uitvoerig wordt aangetoond dat uitstel van de uiterste datum voor de toepassing van de richtlijn van essentieel belang is om de marktdeelnemers genoeg tijd te gunnen om hun systemen en procedures aan te passen teneinde aan de MiFID te voldoen; - uit besprekingen met de lidstaten in het kader van het Europees comité voor het effectenbedrijf is gebleken dat de lidstaten na raadpleging van hun markten en na evaluatie van de vereiste omzettingswerkzaamheden bijna unaniem voorstander zijn van het voorgestelde uitstel van de uiterste omzettings- en toepassingsdatum; - uit de in het kader van een algemene raadpleging over de wetgevingsprocedures voor de effectenmarkten ontvangen reacties kan worden opgemaakt dat er in deze sector zeer brede steun bestaat voor een verlenging van omzettingstermijnen in het algemeen; een aantal respondenten bestempelde de MiFID als een treffend voorbeeld van een richtlijn die dermate complex is dat een verlenging van de omzettingstermijn gerechtvaardigd is; - ook in het derde verslag van de Interinstitutionele Controlegroep van 17 november over de controle van het Lamfalussy-proces werd bevestigd dat de termijnen dienen te worden verlengd.

Bijeenbrengen en benutten van deskundigheid



Er hoefde geen beroep te worden gedaan op externe deskundigheid.

Effectbeoordeling


Zie Richtlijn 2004/39/EG

2.

Juridische aspecten van het voorstel



Samenvatting van de voorgestelde maatregelen


Dit voorstel heeft ten doel de moeilijkheden te verhelpen waarmee de lidstaten en de sector zullen worden geconfronteerd bij de omzetting en toepassing van de richtlijn. Te dien einde wordt voorgesteld: - de termijn waarbinnen de lidstaten de MiFID in nationaal recht moeten omzetten met 6 maanden te verlengen, namelijk tot oktober 2006; - na de omzetting in nationaal recht een extra termijn van 6 maanden, namelijk tot april 2007, toe te staan voordat de MiFID effectief moet worden toegepast, teneinde de betrokken ondernemingen genoeg tijd te gunnen om hun systemen en interne procedures aan te passen zodat zij aan de vereisten van de richtlijn voldoen. Gezien de nauwe wisselwerking tussen de verschillende onderdelen van de MiFID is dit voorstel van toepassing op de gehele richtlijn (en niet alleen op de bepalingen die met uitvoeringsmaatregelen zullen worden aangevuld). 1. Technische wijzigingen Alle wijzigingen op Richtlijn 2004/39/EG zijn samengebracht in een enkel artikel (artikel 1). Het betreft: 1) de vervanging van de uiterste datum voor de omzetting van de richtlijn door de lidstaten door een nieuwe datum, namelijk 30.10.2006; 2) de verlenging met 6 maanden tot 30.4.2007 van de uiterste termijn voor de toepassing van de nieuwe nationale wetten tot uitvoering van de MiFID; 3) een aantal andere noodzakelijke wijzigingen die uit de eerste twee voortvloeien: a. teneinde het ontstaan van een juridisch vacuüm te vermijden, dient de datum van intrekking van Richtlijn 93/22/EG (Richtlijn Beleggingsdiensten), die wordt vervangen door de MiFID, met 6 maanden te worden verschoven zodat hij samenvalt met de latere uiterste datum voor de omzetting van de MiFID. Om dezelfde reden wordt tevens voorgesteld de lidstaten ertoe te verplichten hun huidige nationale regelgeving tot uitvoering van Richtlijn 93/22/EG nog gedurende 6 maanden na de intrekking van deze richtlijn te handhaven; b. de datum van inwerkingtreding van de in artikel 71 vervatte overgangsbepalingen. Deze bepalingen moeten van kracht worden op het tijdstip waarop de MiFID in de lidstaten volledig van toepassing wordt; c. de diverse data waarop de Commissie telkens een verslag moet indienen over aangelegenheden die met de MiFID en de werking ervan verband houden. Het tijdschema voor de indiening van de verslagen was zodanig vastgesteld dat de Commissie in staat was na te gaan hoe de MiFID in de praktijk wordt toegepast. Het is bijgevolg niet meer dan logisch dat ook deze data met 12 maanden worden uitgesteld. Deze wijzigingen zijn van louter technische aard. Zij zijn noodzakelijk om de consistentie van het tijdschema voor de verschillende fasen van de inwerkingtreding en evaluatie van de richtlijn te handhaven. 2. Omzetting - inwerkingtreding Omwille van de coherentie is de uiterste datum voor de omzetting van dit richtlijnvoorstel gelijkgetrokken met de voorgestelde latere uiterste datum (namelijk 30 oktober 2006) voor de omzetting van Richtlijn 2004/39/EG (artikel 2). De nationale wetgeving voor de tenuitvoerlegging van het vorige, door Richtlijn 93/22/EG tot stand gebrachte rechtskader mag evenwel van kracht blijven totdat de MiFID volledig door de lidstaten wordt toegepast (d.w.z. 30 april 2007). De voorgestelde richtlijn zou na de aanneming ervan door de Raad en het Europees Parlement in werking treden op de dag volgende op die van haar bekendmaking. Het betreft hier een voorstel voor een richtlijn tot wijziging van een basisrichtlijn die voorziet in een harmonisatie van vergunningsvoorwaarden teneinde effectieve vrijheid van vestiging en vrijheid van dienstverrichting te waarborgen ("coördinatierichtlijn"). Het voorstel heeft louter betrekking op een aantal technische wijzigingen die uitsluitend bestaan in de verlenging van de diverse termijnen die in de basisrichtlijn zijn vastgelegd; het voorstel brengt geen verdere wijzigingen van betekenis in de basisrichtlijn aan.

Rechtsgrondslag


Artikel 47, lid 2, van het EG-Verdrag

Subsidiariteitsbeginsel


Het subsidiariteitsbeginsel is van toepassing voorzover het voorstel niet onder de exclusieve bevoegdheid van de Gemeenschap valt.

De doelstellingen van het voorstel kunnen om de volgende redenen niet voldoende door de lidstaten worden verwezenlijkt:

zie Richtlijn 2004/39/EG

De doelstellingen van het voorstel kunnen om de volgende redenen beter door de Gemeenschap worden verwezenlijkt:

zie Richtlijn 2004/39/EG

Het voorstel is derhalve in overeenstemming met het subsidiariteitsbeginsel.

Evenredigheidsbeginsel


Het voorstel is om de volgende redenen in overeenstemming met het evenredigheidsbeginsel:

De voorgestelde termijnverlengingen zijn evenwichtig en evenredig. Zij bieden de lidstaten en de gereglementeerde entiteiten de extra tijd die zij nodig hebben om naar behoren aan de vereisten van de richtlijn te voldoen, maar gaan niet verder dan hetgeen daartoe noodzakelijk is.

Keuze van het instrument



Voorgesteld instrument: richtlijn.

Een andere vorm zou niet geschikt zijn om de volgende redenen: Het betreft een wijzigingsrichtlijn die technische aanpassingen aanbrengt in Richtlijn 2004/39/EG: een richtlijn kan alleen worden gewijzigd bij een andere richtlijn.

3.

Gevolgen voor de begroting



Het voorstel heeft geen gevolgen voor de Gemeenschapsbegroting.

4.

Aanvullende informatie



De lidstaten dienen de Commissie de tekst van de nationale bepalingen tot omzetting van de richtlijn mede te delen. In deze richtlijn is geen verplichting opgenomen om een tabel ter weergave van het verband tussen die bepalingen en de richtlijn te verstrekken omdat de basisrichtlijn evenmin in een dergelijke verplichting voorziet.

E-

1. 2005/0111 (COD)