Toelichting bij COM(2001)83 - Opstelling van een gemeenschappelijke nomenclatuur van territoriale eenheden voor de statistiek (NUTS) - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2001)83 - Opstelling van een gemeenschappelijke nomenclatuur van territoriale eenheden voor de statistiek (NUTS). |
|---|---|
| bron | COM(2001)83   |
| datum | 14-02-2001 |
Alle regionale statistieken moeten op een geografische indeling van het bestudeerde grondgebied zijn gebaseerd. Eurostat heeft begin jaren zeventig in samenwerking met andere departementen van de Commissie de nomenclatuur van territoriale eenheden voor de statistiek (NUTS) opgesteld, een samenhangend systeem voor de indeling van het grondgebied van de Europese Unie met het oog op de opstelling van regionale statistieken voor de Gemeenschap.
Deze NUTS-classificatie heeft de laatste jaren steeds meer belang gekregen als grondslag voor geharmoniseerde, en bijgevolg vergelijkbare regionale gegevens. NUTS wordt als referentie gebruikt voor de verzameling, ontwikkeling, harmonisatie en verspreiding van communautaire regionale statistieken.
De NUTS-classificatie beschikt tot dusver niet over een eigen rechtsgrondslag. Er is met andere woorden nog geen verordening met gedetailleerde regels voor het opstellen en bijwerken van het systeem. Deze kwesties worden tot op heden geregeld door een herenakkoord tussen de lidstaten en Eurostat, soms na lange en moeilijke onderhandelingen. Vervolgens wordt NUTS door Eurostat gepubliceerd.
NUTS werd opgesteld en ontwikkeld overeenkomstig de volgende beginselen:
Ten eerste zijn NUTS-regio's normatieve regio's, die als gevolg van een politieke beslissing tot stand zijn gekomen. De grenzen van deze regio's worden vastgesteld op grond van de bevoegdheden van de lokale overheden en van de omvang van de bevolking van de regio, die geacht wordt te beantwoorden aan een optimaal economisch gebruik van de middelen die voor de uitvoering van de taken van de regio nodig zijn. Gewoonlijk zijn de regio's in de administratieve praktijk van het betrokken land juridisch verankerd. Zij zijn duidelijk gedefinieerd, gewoonlijk universeel erkend en vrij stabiel. Zij zijn de plaats waar bepaalde overheidsniveaus hun bevoegdheid uitoefenen, met name wat het regionale beleid betreft. Normatieve of administratieve regio's worden dan ook in het algemeen door de nationale statistische systemen erkend als niveaus waar de verzameling, verwerking en verspreiding van gegevens plaatsvindt.
NUTS is een hiërarchische classificatie met drie niveaus. Elke lidstaat wordt onderverdeeld in een aantal regio's op NUTS-niveau 1. Elk daarvan is onderverdeeld in regio's op NUTS-niveau 2 en deze zijn op hun beurt onderverdeeld in regio's op NUTS-niveau 3. De administratieve structuur van de lidstaten is in het algemeen gebaseerd op twee regionale hoofdniveaus (Länder en Kreise in Duitsland, régions en départements in Frankrijk, comunidades autónomas en provincias in Spanje, regioni en provincie in Italië enz.).
Afhankelijk van het land kunnen deze niveaus NUTS 1 en NUTS 2, NUTS 1 en NUTS 3 of NUTS 2 en NUTS 3 zijn. Om voor elk land een structuur met drie niveaus te krijgen, worden voor het ontbrekende niveau een passend aantal eenheden in het onderliggende niveau samengevoegd. Op die manier worden de niet-administratieve regio's voor statistische doeleinden gevormd.
Er zijn diverse fasen voor de toepassing van de regionale classificatie voor een bepaald land. Eerst wordt de administratieve structuur geanalyseerd en vervolgens wordt nagegaan of regionale gegevens op basis van deze regionale indeling worden verzameld en verspreid, wat gewoonlijk het geval is. De gemiddelde bevolkingsomvang van de eenheden van de diverse bestaande administratieve niveaus wordt vervolgens geanalyseerd om te bepalen of deze niveaus in de hiërarchie van de regionale classificatie passen. Er zijn twee mogelijke resultaten:
- De gemiddelde omvang komt in het algemeen overeen met die van een bestaand niveau in de NUTS-classificatie. In dit geval wordt de administratieve structuur in kwestie zonder wijzigingen in zijn geheel als de regionale indeling op dit niveau overgenomen. Dit betekent dat de omvang van bepaalde eenheden sterk van de gemiddelde omvang van de op dit niveau geregistreerde eenheden kan verschillen.
- Geen administratieve structuur heeft een gemiddelde omvang die binnen de bovengenoemde bandbreedten past. In dit geval wordt in samenwerking met het betrokken land, overeenkomstig de voor de lidstaten goedgekeurde procedure, een specifieke indeling van zogenaamde 'niet-administratieve eenheden' opgesteld door kleinere administratieve eenheden samen te voegen.
Recente wijzigingen in de NUTS-classificatie hebben tot spanningen tussen de Commissie en de daarbij betrokken nationale bureaus voor de statistiek geleid. Binnen afzienbare tijd zullen nieuwe landen tot de Europese Unie toetreden. Ook voor deze landen moet een samenhangende regionale indeling van hun grondgebied voor statistische doeleinden op passende wijze worden gedefinieerd. Gezien deze politieke ontwikkelingen en verwachte taken is de Commissie tot de conclusie gekomen dat de NUTS-classificatie over een rechtsgrondslag dient te beschikken.
Overeenkomstig het subsidiariteits- en het evenredigheidsbeginsel kan het doel van de totstandbrenging van een geharmoniseerde regionale classificatie die voor alle Europese regionale statistieken wordt gebruikt alleen op communautair niveau worden bereikt.
Deze verordening is opgesteld met diverse doelstellingen voor ogen:
1. Zij moet de huidige NUTS-indeling van regio's in de lidstaten vaststellen zoals deze de afgelopen twintig jaar tot stand is gekomen. Deze doelstelling beantwoordt aan de wil van een grote meerderheid van de nationale bureaus voor de statistiek. De huidige regionale indeling is een operationeel hulpmiddel gebleken voor de verzameling, de verwerking en de verspreiding van regionale statistieken.
2. Zij moet objectieve criteria bepalen voor de definitie van regio's, zodat kandidaat-landen over een richtsnoer voor het opstellen van een regionale classificatie voor hun land beschikken. Deze doelstelling is vooral voor de lopende toetredingsonderhandelingen van belang.
3. Zij moet vergelijkbaarheid en onpartijdigheid waarborgen wanneer regionale statistieken voor diverse beleidsdoeleinden worden opgesteld en gebruikt. Dit is vooral van belang met het oog op een grondslag voor de verdeling van toekomstige regionale fondsen.
4. Zij moet duidelijke regels voor toekomstige wijzigingen in de NUTS-indeling bepalen, zodat conflicten zoals zich in het verleden hebben voorgedaan, worden voorkomen. Wijzigingen zijn onvermijdelijk wanneer de administratieve structuur van een land verandert. Maar ook de niet-administratieve eenheden moeten occasioneel aan de veranderende behoeften worden aangepast. In het verleden werden deze wijzigingen tussen de Commissie en het betrokken land besproken zonder dat daarvoor duidelijke regels bestonden. De voorgestelde verordening is bedoeld om aan deze onbevredigende situatie een einde te maken.
5. Zij moet ervoor zorgen dat de NUTS-classificatie niet te vaak wordt gewijzigd, zodat de gebruikers van regionale statistieken voor analysedoeleinden over de nodige stabiele gegevens kunnen beschikken.
Samengevat kan worden gesteld dat aangezien de voorgestelde verordening de huidige situatie inzake de regionale statistieken aanzienlijk zal verbeteren, het Parlement en de Raad wordt verzocht de voorgestelde verordening goed te keuren.