Artikelen bij COM(2021)733 - Uitoefening van het actieve en passieve kiesrecht bij gemeenteraadsverkiezingen door Unieburgers in een lidstaat waarvan zij de nationaliteit niet bezitten (herschikking) - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
dossier | COM(2021)733 - Uitoefening van het actieve en passieve kiesrecht bij gemeenteraadsverkiezingen door Unieburgers in een lidstaat waarvan zij ... |
---|---|
document | COM(2021)733 |
datum | 25 november 2021 |
HOOFDSTUK I
Algemene bepalingen
Inhoudsopgave
- Artikel 1 - Onderwerp en toepassingsgebied
- Artikel 2 - Definities
- Artikel 3 - Voorwaarden voor het actief en passief kiesrecht
- Artikel 4 - Vereisten inzake verblijfsduur
- Artikel 5 - Onverkiesbaarheid
- Artikel 6 - Onverenigbaarheid
- Artikel 7 - Keuzevrijheid om het actief kiesrecht in de lidstaat van verblijf uit te oefenen
- Artikel 8 - Inschrijving op de kiezerslijst en schrapping van de inschrijving
- Artikel 9 - Registratie als kandidaat
- Artikel 10 - Specifieke wijzen van stemmen
Artikel 1 - Onderwerp en toepassingsgebied
2. De bepalingen van deze richtlijn laten de bepalingen van elke lidstaat betreffende het actieve en passieve kiesrecht van zijn onderdanen die buiten zijn grondgebied verblijven of van onderdanen van derde landen die in deze staat verblijven, onverlet.
Artikel 2 - Definities
a)“primair lokaal lichaam”: de in de bijlage I genoemde overheidslichamen die overeenkomstig de wetgeving van elke lidstaat beschikken over op grond van algemene, rechtstreekse verkiezingen verkozen organen en op eigen verantwoordelijkheid bevoegd zijn voor het bestuur van bepaalde lokale aangelegenheden op het basisniveau van de politieke en administratieve organisatie;
b)“gemeenteraadsverkiezingen”: de algemene en rechtstreekse verkiezingen ter aanwijzing van de leden van de vertegenwoordigende vergadering en, in voorkomend geval, van het hoofd en de leden van het bestuur van een primair lokaal lichaam overeenkomstig de wetgeving van elke lidstaat;
c)“lidstaat van verblijf”: de lidstaat waar de Unieburger burger van de Unie verblijf houdt zonder dat hij of zij de nationaliteit van deze lidstaat bezit;
d)“lidstaat van herkomst”: de lidstaat waarvan de Unieburger burger van de Unie onderdaan is;
e)“kiezerslijst”: het officiële register van alle personen die in een bepaald onder een primair lokaal lichaam ressorterend gebied of in een van zijn kieskringen kiesgerechtigd zijn, dat overeenkomstig het recht inzake verkiezingen van de lidstaat van verblijf door de bevoegde autoriteit wordt opgesteld en bijgewerkt, of het bevolkingsregister indien daarin de hoedanigheid van kiezer is vermeld;
f)“referentiedag”: de dag/de dagen waarop de Unieburgers burgers van de Unie volgens het recht van de lidstaat van verblijf moeten voldoen aan de voorwaarden om aldaar kiesgerechtigd of verkiesbaar te zijn;
g)“formele verklaring”: de verklaring van de betrokkene, op de onjuistheid waarvan sancties zijn gesteld uit hoofde van de toepasselijke nationale wetgeving.
2. Een lidstaat stelt de Commissie ervan in kennis wanneer een van de in de bijlage I bij de richtlijn genoemde primaire lokale lichamen krachtens een wijziging van de nationale wetgeving wordt vervangen door een ander lichaam dat de in lid 1, punt onder a), bedoelde functies vervult, dan wel of ingevolge die wijziging een primair lokaal lichaam wordt afgeschaft of andere dergelijke lichamen worden opgericht.
nieuw
De Commissie is bevoegd om overeenkomstig artikel 16 gedelegeerde handelingen vast te stellen met betrekking tot de wijziging van bijlage I conform de kennisgevingen die zij overeenkomstig de eerste alinea van dit lid heeft ontvangen.
94/80/EG (aangepast)
nieuw
Binnen drie maanden na ontvangst van die kennisgeving en van de garantie van de betrokken Lid-Staat dat geen afbreuk wordt gedaan aan de rechten van personen uit hoofde van deze richtlijn, past de Commissie de bijlage aan door er de nodige vervangingen, doorhalingen en toevoegingen in aan te brengen. De aldus herziene bijlage wordt bekendgemaakt in het Publikatieblad van de Europese Gemeenschappen.
Artikel 3 - Voorwaarden voor het actief en passief kiesrecht
a) eenieder die op de referentiedag Unieburger is burger is van de Unie in de zin van artikel 8 20 , lid 1, tweede alinea, van het Verdrag VWEU , en
b) eenieder die op de referentiedag, zonder de nationaliteit van de lidstaat van verblijf te bezitten, voor het overige voldoet aan de voorwaarden waaraan de wetgeving van deze staat het actieve en passieve kiesrecht van zijn onderdanen onderwerpt,.
heeft in de Lid-Staat van verblijf actief en passief kiesrecht bij de gemeenteraadsverkiezingen overeenkomstig deze richtlijn.
Artikel 4 - Vereisten inzake verblijfsduur
2. Indien de eigen onderdanen overeenkomstig de wetgeving van de lidstaat van verblijf slechts kiezer of verkiesbaar persoon kunnen zijn in het onder een primair lokaal lichaam ressorterend gebied waar zij hun voornaamste verblijfplaats hebben, geldt deze voorwaarde eveneens ten aanzien van de in artikel 3 bedoelde kiezers of verkiesbare personen.
3. Lid 1 doet niets af aan de bepalingen van elke lidstaat die de uitoefening van het actieve en passieve kiesrecht door de kiezers of verkiesbare personen in een bepaald onder een primair lokaal lichaam ressorterend gebied afhankelijk maken van een verblijf sedert een minimumperiode van verblijf in het bedoelde gebied.
Lid 1 doet evenmin afbreuk aan de op het tijdstip van aanneming van deze richtlijn vigerende bepalingen die de uitoefening van het actieve en passieve kiesrecht afhankelijk maken van een minimumverblijf in het landsdeel van de lidstaat waarvan het primaire lokale lichaam deel uitmaakt.
Artikel 5 - Onverkiesbaarheid
2. De kandidaatstelling van een Unieburger burger van de Unie bij gemeenteraadsverkiezingen in de lidstaten van verblijf kan niet-ontvankelijk worden verklaard indien de burger de in artikel 9, lid 2, onder punt a), bedoelde verklaring of het krachtens artikel 9, lid 2, onder punt b), verlangde bewijs niet kan overleggen.
3. De lidstaten kunnen bepalen dat alleen hun eigen onderdanen verkiesbaar zijn voor de functies van hoofd, plaatsvervanger/adjunct of lid van het bestuur van een primair lokaal lichaam, voor zover zij worden verkozen voor het uitoefenen van deze functies gedurende de mandaatsperiode.
De lidstaten kunnen tevens bepalen dat de tijdelijke en plaatsvervangende vervulling van de functies van het hoofd van het bestuur van een primair lokaal lichaam of van diens adjunct of van de wethouders voorbehouden kan worden aan de eigen onderdanen.
De lidstaten kunnen met inachtneming van de bepalingen van het Verdrag en van de algemene rechtsbeginselen de dienstige, noodzakelijke en passende maatregelen nemen om ervoor te zorgen dat de uitoefening van de functies als bedoeld in de eerste alinea alsook de waarneming der bevoegdheden als vervanger als bedoeld in de tweede alinea alleen door onderdanen van de betrokken staat kan geschieden.
4. De lidstaten kunnen voorts bepalen dat de in een vertegenwoordigend lichaam verkozen Unieburgers burgers van de Unie niet mogen deelnemen aan de benoeming van de kiescolleges van een parlementaire vergadering en evenmin aan de verkiezing van de leden daarvan.
Artikel 6 - Onverenigbaarheid
2. De lidstaten kunnen vaststellen dat de hoedanigheid van gemeentelijk verkozene in de lidstaat van verblijf tevens onverenigbaar is met de in andere lidstaten uitgeoefende functies welke gelijkwaardig zijn aan die welke in de lidstaat van verblijf een onverenigbaarheid tot gevolg hebben.
HOOFDSTUK II
De uitoefening van het actieve en passieve kiesrecht
Artikel 7 - Keuzevrijheid om het actief kiesrecht in de lidstaat van verblijf uit te oefenen
2. Indien in de lidstaat van verblijf stemplicht bestaat, geldt deze voor de in artikel 3 bedoelde kiezers die aldaar zijn ingeschreven op de kiezerslijst.
3. De lidstaten waar geen stemplicht bestaat, kunnen bepalen dat de in artikel 3 bedoelde kiezers ambtshalve op de kiezerslijst worden ingeschreven.
Artikel 8 - Inschrijving op de kiezerslijst en schrapping van de inschrijving
2. Om op de kiezerslijst te worden ingeschreven moet de in artikel 3 bedoelde kiezer dezelfde bewijzen overleggen als een nationale kiezer.
Bovendien kan de lidstaat van verblijf eisen dat de in artikel 3 bedoelde kiezer een geldig identiteitsbewijs overlegt alsmede een officiële formele verklaring met vermelding van zijn nationaliteit en adressen in de lidstaat van verblijf , opgesteld volgens het model in bijlage II .
3. De in artikel 3 bedoelde kiezer die is ingeschreven op een kiezerslijst blijft onder dezelfde voorwaarden als de nationale kiezer daarop ingeschreven totdat hij of zij ambtshalve daarvan wordt geschrapt omdat hij of zij niet langer aan de voorwaarden voor de uitoefening van het actieve kiesrecht voldoet. Wanneer de lidstaten bepalen dat eigen onderdanen in kennis moeten worden gesteld van hun schrapping van de kiezerslijst, zijn die bepalingen eveneens van toepassing op kiezers in de zin van artikel 3.
Kiezers die op eigen verzoek op de kiezerslijst zijn geplaatst, kunnen op hun verzoek ook weer van deze lijst worden afgevoerd.
Ingeval hij of zij zijn of haar verblijfplaats verplaatst naar een onder een ander primair lokaal lichaam ressorterend gebied in dezelfde lidstaat, wordt deze kiezer op de kiezerslijst van dit lichaam ingeschreven onder dezelfde voorwaarden als een nationale kiezer.
nieuw
4. De Commissie is bevoegd om overeenkomstig artikel 16 gedelegeerde handelingen vast te stellen met betrekking tot de wijziging van de vorm en de inhoud van het model voor de in lid 2 van dit artikel bedoelde formele verklaring.
5. Onverminderd de voorschriften van elke lidstaat inzake het actief en passief kiesrecht van onderdanen die buiten het grondgebied verblijven, heeft het feit dat kiezers in de zin van artikel 3 zijn ingeschreven op de kiezerslijst van de lidstaat van verblijf, niet tot gevolg dat zij worden geschrapt van de kiezerslijst van de lidstaat van herkomst.
94/80/EG (aangepast)
nieuw
Artikel 9 - Registratie als kandidaat
2. De lidstaat van verblijf kan bovendien eisen dat de in artikel 3 bedoelde verkiesbare persoon:
a)bij zijn of haar kandidaatstelling, in zijn of haar formele verklaring overeenkomstig lid 1, vermeldt dat hij of zij zijn of haar passieve kiesrecht in zijn of haar lidstaat van herkomst niet verloren heeft,
b)in geval van twijfel over de inhoud van de verklaring als bedoeld in punt onder a), of wanneer de wettelijke bepalingen van een lidstaat zulks verlangen, voor of na de verkiezingen een verklaring van de bevoegde administratieve autoriteiten van de lidstaat van herkomst overlegt, waarin wordt bevestigd dat hij of zij zijn of haar passieve kiesrecht in de lidstaat niet verloren heeft of dat deze autoriteiten daarvan niets bekend is,
c)een geldig identiteitsbewijs overlegt,
d)in zijn of haar in lid 1 bedoelde officiële formele verklaring verklaart geen enkele functie uit te oefenen die onverenigbaar is met het bepaalde in artikel 6, lid 2,
e)in voorkomend geval zijn of haar laatste adres in de lidstaat van herkomst aangeeft.
nieuw
3. De Commissie is bevoegd om overeenkomstig artikel 16 gedelegeerde handelingen vast te stellen met betrekking tot de wijziging van de vorm en de inhoud van het model voor de in lid 1 van dit artikel bedoelde formele verklaring.
Artikel 10 - Specifieke wijzen van stemmen
94/80/EG (aangepast)
nieuw
Artikel 1110
Besluit over registratie en beroepsprocedures
1. De lidstaat van verblijf deelt de betrokkene tijdig en in duidelijke en eenvoudige bewoordingen mee welk gevolg besluit inzake aan zijn of haar verzoek om inschrijving op de kiezerslijst is gegeven ð genomen ï of welk besluit inzake de ontvankelijkheid van zijn of haar kandidaatstelling is genomen.
2. Wordt de Unieburger betrokkene niet op de kiezerslijst ingeschreven, wordt zijn of haar verzoek om inschrijving op de kiezerslijst afgewezen of wordt zijn of haar kandidaatstelling verworpen, dan kan hij of zij de beroepsprocedures instellen die volgens de wetgeving van de lidstaat van verblijf in vergelijkbare gevallen voor de nationale kiezers en verkiesbare personen openstaan.
nieuw
3. In het geval van een fout in de kiezers- of kandidatenlijsten voor de gemeenteraadsverkiezingen kan de betrokkene gebruikmaken van beroepsprocedures die vergelijkbaar zijn met die welke in de wetgeving van de lidstaat van verblijf zijn vastgesteld voor kiezers en verkiesbare personen die onderdaan zijn van die lidstaat.
94/80/EG (aangepast)
Artikel 1211
Informatieverstrekking
nieuw
1. De lidstaten wijzen een nationale autoriteit aan die de nodige maatregelen neemt om ervoor te zorgen dat niet-nationale Unieburgers tijdig in kennis worden gesteld van de voorwaarden en nadere regels voor de registratie als kiezer of als kandidaat bij gemeenteraadsverkiezingen.
2. De lidstaten zorgen ervoor dat de overeenkomstig lid 1 aangewezen autoriteit de kiezers en de verkiesbare personen in de zin van artikel 3 rechtstreeks en individueel de volgende informatie verstrekt:
a) de status van hun registratie;
b) de datum van de verkiezingen en hoe en waar er kan worden gestemd, zodra die informatie beschikbaar is;
c) de wijze waarop nadere informatie kan worden verkregen over de organisatie van de verkiezingen, met inbegrip van de kandidatenlijst.
3. De informatie over de voorwaarden en nadere regels voor de registratie als kiezer of als kandidaat bij gemeenteraadsverkiezingen en de in lid 2 bedoelde informatie worden in duidelijke en eenvoudige bewoordingen verstrekt.
De in de eerste alinea bedoelde informatie wordt niet alleen verstrekt in een of meer officiële talen van de gastlidstaat, maar gaat ook vergezeld van een vertaling in ten minste een andere officiële taal van de Unie die in grote lijnen wordt begrepen door zoveel mogelijk Unieburgers die op het grondgebied van de gastlidstaat verblijven, conform de kwaliteitseisen van artikel 9 van Verordening (EU) 2018/1724 van het Europees Parlement en de Raad 28 .
4. De lidstaten zorgen ervoor dat informatie over de voorwaarden en nadere regels voor de registratie als kiezer of als kandidaat bij gemeenteraadsverkiezingen en de in lid 2 bedoelde informatie door middel van passende communicatiemiddelen, -wijzen en -formats toegankelijk worden gemaakt voor personen met een handicap en ouderen.
94/80/EG (aangepast)
nieuw
De Lid-Staat van verblijf stelt de in artikel 3 bedoelde kiezers en verkiesbare personen tijdig en op passende wijze in kennis van de voorwaarden en nadere bepalingen die gelden voor de uitoefening van het actieve en passieve kiesrecht in die Staat.
HOOFDSTUK III
Afwijkzingen en overgangsbepalingen
Artikel 1312
Afwijkingen
1. Indien in een lidstaat op 1 januari 1996 het aantal Unieburgers burgers van de Unie die aldaar verblijf houden zonder de nationaliteit van deze lidstaat te bezitten en die de kiesgerechtigde leeftijd hebben bereikt, meer bedraagt dan 20 % van het totale aantal nationale en niet-nationale Unieburgers burgers van de Unie die de kiesgerechtigde leeftijd hebben bereikt en die in deze lidstaat verblijf houden, kan deze lidstaat in afwijking van de bepalingen van deze richtlijn:
a)het actieve kiesrecht uitsluitend toekennen aan de in artikel 3 bedoelde kiezers die in deze lidstaat verblijf houden sedert ten minste een bepaalde tijd, welke op niet meer dan de duur van één mandaat in de vertegenwoordigende gemeentelijke vergadering mag worden vastgesteld,
b)het passieve kiesrecht uitsluitend toekennen aan de in artikel 3 bedoelde verkiesbare personen die in deze lidstaat verblijf houden sedert ten minste een bepaalde tijd, die op niet meer dan de duur van twee mandaten in deze vergadering mag worden vastgesteld, en
c)dienstige maatregelen inzake de samenstelling van de kandidatenlijsten treffen, meer bepaald met het oog op het vergemakkelijken van de integratie van de Unieburgers burgers van de Unie die onderdaan van een andere lidstaat zijn.
2. Het Koninkrijk België kan, in afwijking van de bepalingen van deze richtlijn, de bepalingen van lid 1, punt onder a), toepassen op een beperkt aantal gemeenten, waarvan het ten minste een jaar voor de gemeenteraadsverkiezingen waarvoor het van de afwijking gebruik wenst te maken, de namen meedeelt.
3. Indien op 1 januari 1996 bij de wetgeving van een lidstaat is voorgeschreven dat aldaar verblijvende onderdanen van een andere lidstaat stemrecht hebben bij de verkiezingen voor het nationale parlement van die lidstaat en daartoe op de kiezerslijsten van die lidstaat kunnen worden ingeschreven onder precies dezelfde voorwaarden als de nationale kiezers, hoeft eerstgenoemde lidstaat, in afwijking van deze richtlijn, de artikelen 6 tot en met 11 niet op die onderdanen toe te passen.
4. Uiterlijk op 31 december 1998 en vervolgens Na de inwerkingtreding van deze richtlijn dient de Commissie om de zes jaar dient de Commissie bij het Europees Parlement en de Raad een verslag in, waarin zij nagaat of de redenen die toekenning aan de betrokken lidstaten van een afwijking overeenkomstig artikel 8 B 22 , lid 1, van het Verdrag VWEU rechtvaardigen, nog aanwezig zijn en stelt zij zo nodig passende wijzigingen voor. De lidstaten die overeenkomstig de leden 1 en 2 afwijkende bepalingen vaststellen, verstrekken de Commissie alle nodige gegevens ter rechtvaardiging hiervan.
HOOFDSTUK IV
Slotbepalingen
Artikel 1413
Verslaglegging
nieuw
1. Binnen drie jaar na de inwerkingtreding van deze richtlijn en vervolgens om de vier jaar brengen de lidstaten aan de Commissie verslag uit over de toepassing van deze richtlijn op hun grondgebied, met inbegrip van de toepassing van artikel 5, leden 3 en 4. Het verslag bevat statistische gegevens over de deelname van de in artikel 3 bedoelde kiezers en kandidaten aan gemeenteraadsverkiezingen en een overzicht van de in dat verband genomen maatregelen.
94/80/EG (aangepast)
nieuw
2. Binnen vijf jaar na de inwerkingtreding van deze richtlijn en vervolgens om de vijf jaar brengt Dde Commissie brengt binnen een jaar nadat in alle lidstaten op basis van de voorgaande bepalingen gemeenteraadsverkiezingen zijn gehouden, verslag uit aan het Europees Parlement en de Raad over de toepassing van de bepalingen van deze richtlijn, met inbegrip van de ontwikkeling van het electoraat sinds de inwerkingtreding van de richtlijn, en stelt eventueel de aangewezen aanpassingen voor ð mede op basis van de door de lidstaten krachtens lid 1 van dit artikel verstrekte informatie. ï
nieuw
Artikel 15 - Evaluatie
Binnen twee jaar na de verkiezingen voor het Europees Parlement van 2029 evalueert de Commissie de toepassing van deze richtlijn en stelt zij een evaluatieverslag op over de vorderingen bij de verwezenlijking van de daarin vervatte doelstellingen.Artikel 16 - Uitoefening van de bevoegdheidsdelegatie
1. De bevoegdheid om gedelegeerde handelingen vast te stellen, wordt aan de Commissie toegekend onder de in dit artikel neergelegde voorwaarden.2. De in de artikelen 2, 8 en 9 bedoelde bevoegdheid om gedelegeerde handelingen vast te stellen, wordt aan de Commissie toegekend voor onbepaalde tijd met ingang van de datum van inwerkingtreding van deze richtlijn.
3. De Raad kan de bevoegdheidsdelegatie als bedoeld in de artikelen 2, 8 en 9 te allen tijde intrekken. Het besluit tot intrekking beëindigt de delegatie van de in dat besluit genoemde bevoegdheid. Het wordt van kracht op de dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie of op een daarin genoemde latere datum. Het laat de geldigheid van de reeds van kracht zijnde gedelegeerde handelingen onverlet.
4. Vóór de vaststelling van een gedelegeerde handeling raadpleegt de Commissie de door elke lidstaat aangewezen deskundigen overeenkomstig de beginselen die zijn neergelegd in het Interinstitutioneel Akkoord van 13 april 2016 over beter wetgeven.
5. Zodra de Commissie een gedelegeerde handeling heeft vastgesteld, doet zij daarvan gelijktijdig kennisgeving aan het Europees Parlement en de Raad.
6. Een krachtens de artikelen 2, 8 en 9 vastgestelde gedelegeerde handeling treedt alleen in werking indien de Raad daartegen binnen een termijn van twee maanden na de kennisgeving van de handeling aan het Europees Parlement en de Raad geen bezwaar heeft gemaakt, of indien zowel het Europees Parlement als de Raad voor het verstrijken van die termijn de Commissie hebben meegedeeld dat zij daartegen geen bezwaar zullen maken. Die termijn wordt op initiatief van het Europees Parlement of de Raad met twee maanden verlengd.
94/80/EG (aangepast)
nieuw
Artikel 1714
Omzetting
1. De lidstaten doen de nodige wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen in werking treden om vóór 1 januari 1996 aan deze richtlijn uiterlijk op 31 december 2023 te voldoen aan artikel 8, leden 2, 3 en 5, artikel 9, leden 1 en 2, artikel 10, artikel 11, leden 1 en 3, de artikelen 12 en 14 en de bijlagen I, II en III . Zij delen stellen de Commissie daarvan onverwijld in kennis de tekst van die bepalingen onmiddellijk mee .
Wanneer de lidstaten deze bepalingen aannemen, wordt in die bepalingen naar de onderhavige richtlijn verwezen of wordt hiernaar verwezen bij de officiële bekendmaking van die bepalingen. In de bepalingen wordt tevens vermeld dat verwijzingen in bestaande wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen naar de bij deze richtlijn ingetrokken richtlijnen, gelden als verwijzingen naar de onderhavige richtlijn. De regels voor deze verwijzing en de formulering van die vermelding worden vastgesteld door de lidstaten.
2. De lidstaten delen de Commissie de tekst van de belangrijkste bepalingen van intern recht mee die zij op het onder deze richtlijn vallende gebied vaststellen.
Artikel 18
Intrekking
Richtlijn 94/80/EG, zoals gewijzigd bij de in bijlage IV, deel A, genoemde handelingen, wordt met ingang van 31 december 2023 ingetrokken, onverminderd de verplichtingen van de lidstaten met betrekking tot de in bijlage IV, deel B, genoemde termijnen voor omzetting in intern recht van de aldaar genoemde richtlijnen.
Verwijzingen naar de ingetrokken richtlijn gelden als verwijzingen naar de onderhavige richtlijn en worden gelezen volgens de concordantietabel in bijlage V.
Artikel 1915
Inwerkingtreding en toepassing
Deze richtlijn treedt in werking op de twintigste dag volgende op die van haar bekendmaking in het Publicatieblad van de Europese Gemeenschappen Unie .
De artikelen 1 tot en met 7, artikel 8, lid 1, artikel 11, lid 2, en artikel 13 zijn van toepassing met ingang van 31 december 2023.
Artikel 2016
Adressaten
Deze richtlijn is gericht tot de lidstaten.