Aan de vaste commissies - Behandeling van de jaarverantwoording over 2021 in de commissies - Hoofdinhoud
Inhoudsopgave
| Officiële titel | Aan de vaste commissies - Behandeling van de jaarverantwoording over 2021 in de commissies |
|---|---|
| Documentdatum | 25-03-2022 |
| Publicatiedatum | 25-03-2022 |
| Commissie(s) | de Rijksuitgaven (RU) |
| Externe link | origineel bericht |
| Originele document in PDF |  |
I
fW G G Cl G K3 m G r Commissie Rijksuitgaven
DER STATEN-GENERAAL
Aan de voorzitters van de vaste Kamercommissies
Plaats en datum:
Betreft:
Ons kenmerk:
Den Haag, 24 maart 2022
Behandeling van de jaarverantwoording over 2021 in de commissies 2022Z05651/2022D11546
Geachte voorzitters,
In deze brief adviseert de commissie voor de Rijksuitgaven u over de wijze van behandeling in uw commissie van de jaarverantwoording over 2021. De behandeltermijnen zijn op 15 maart 2022 door de Kamer vastgesteld.
Advies over de behandeling van de jaarverantwoording
Op Verantwoordingsdag, woensdag 18 mei 2022, biedt de minister van Financiën de Tweede Kamer de jaarverslagen en de slotwetten over 2021 aan en overhandigt de president van de Algemene Rekenkamer de resultaten van het verantwoordingsonderzoek. Dit zijn belangrijke documenten in het licht van de controlerende taak en het budgetrecht van de Tweede Kamer. Met de aanbevelingen in deze brief wil de commissie voor de Rijksuitgaven uw commissies ondersteunen bij de behandeling van de jaarverantwoording.
Deze brief bevat een aantal voorstellen voor de voorbereiding van het Verantwoordingsdebat en voor de behandeling van de jaarverslagen in de commissies. Conform het gewijzigde Reglement van Orde bent u er als commissievoorzitter voor verantwoordelijk dat de behandelwijze van de verantwoordingsstukken, met inbegrip van de benoeming van rapporteurs, wordt vastgelegd in de kennisagenda van de commissie.1
De commissie voor de Rijksuitgaven doet de vaste commissies, voortbordurend op de opmerkingen van de werkgroep Versterking functies Tweede Kamer2, de volgende aanbevelingen voor de behandeling van de jaarverslagen:
-
•Behandeling van de jaarverslagen en de bijbehorende rapporten van de Algemene Rekenkamer zoveel mogelijk in aparte wetgevingsoverleggen (WGO's), en daarbij expliciet aandacht besteden aan het financieel beheer en de dechargeverlening;
-
•Aanwijzen van rapporteurs, idealiter een lid vanuit de oppositie en een vanuit de coalitie, die namens de commissie de kwaliteit van de verantwoordingsstukken onderzoeken. Voor de uitvoering van hun taak kunnen zij een beroep doen op de commissiestaf. Commissies kunnen hierbij overwegen om het rapporteurschap voor de jaarverslagen, al dan niet i.c.m. de ontwerpbegrotingen in het najaar, meerjarig vast te leggen;
-
•Gebruik maken van het aanbod van de Algemene Rekenkamer om een technische briefing te verzorgen over hun rapport(en). Hierbij attenderen wij de commissies op de afspraak met de Rekenkamer dat ten minste vijf leden (inclusief voorzitter) zich voor een briefing aanmelden.
Zoals gebruikelijk zal de commissie voor de Rijksuitgaven de Kamer voor de stemming over de
1 Artikel 7.13, tweede lid, Reglement van Orde
2 Rapport "Versterking functies Tweede Kamer. Meer dan de som der delen", bijlage bij Kamerstuk 35992, nr. 1
Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag
-
T.070-3182211
slotwetten per brief informeren over de uitkomsten van de behandeling van de jaarverslagen en de slotwetten. In deze brief zal de commissie de Kamer adviseren over de dechargeverlening.
De commissie voor de Rijksuitgaven nodigt het Centraal Bureau voor de Statistiek uit om op Verantwoordingsdag (woensdag 19 mei 2021) van 11.30 uur tot 12.30 uur een openbare technische briefing te verzorgen over de Monitor Brede Welvaart en de SDG's. Gezien de brede relevantie hiervan zijn alle Kamerleden welkom bij deze technische briefing.
In de bijlage bij deze brief treft u meer uitgebreide achtergrondinformatie aan over de behandeling van de jaarverantwoording.
Informatie over de inbrengtermijnen voor de jaarverantwoording
Om te bevorderen dat de behandeling van de jaarverantwoording over 2021 vóór het zomerreces is afgerond, heeft de Kamer besloten tot de volgende inbrengdatum:
-
•Inbrengtermijn voor de verslagen over de slotwetten 2021 en voor de feitelijke vragen over de jaarverslagen van de ministers en de rapporten van de Algemene Rekenkamer: woensdag 25 mei 2022 om 14.00 uur.
Aan het kabinet en de Algemene Rekenkamer is verzocht de antwoorden uiterlijk dinsdag 7 juni 2022 bij de Kamer in te dienen.3
De commissie voor de Rijksuitgaven vraagt u eveneens om bij het vaststellen van data voor wetgevingsoverleggen rekening te houden met het feit dat de behandeling van de jaarverantwoording over 2021 voor het zomerreces dient te zijn afgerond.
Hoogachtend,
de voorzitter van de commissie voor de Rijksuitgaven,
J.C. Sneller
de griffier van de commissie voor de Rijksuitgaven,
-
M.Schukkink
3 Zie Kamerstukken 2022D11538 en 2022D11539
Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag
-
T.070-3182211
Bijlage
Aanbevelingen van de commissie voor de Rijksuitgaven inzake het plenaire Verantwoordingsdebat 2022 en de commissiebehandeling van de slotwetten en jaarverslagen 2021
-
A.Plenaire behandeling verantwoordingsstukken
De aanbieding van de verantwoordingsstukken
De formele aanbieding van de verantwoordingsstukken over de uitvoering van de rijksbegroting
2021 vindt plaats in de plenaire zaal op woensdag 18 mei 2022 om 10.15 uur. Dan biedt de minister van Financiën de slotwetten 2021, de jaarverslagen van de ministeries 2021 en het Financieel Jaarverslag Rijk 2021 met een korte toespraak aan in de plenaire vergaderzaal van de Tweede Kamer. Vervolgens zal de president van de Algemene Rekenkamer de Kamer kort toespreken over enkele hoofdlijnen van het verantwoordingsonderzoek van de Algemene Rekenkamer bij de jaarverslagen over 2021. Het formele aanbiedingsmoment om 10.15 uur wordt voorafgegaan door een gezamenlijk ontbijt van de Tweede Kamer met het college van de Algemene Rekenkamer, waartoe alle Kamerleden een uitnodiging ontvangen. Op 23 mei, de maandag na Verantwoordingsdag, organiseert de commissie voor de Rijksuitgaven de V-100, waartoe jaarlijks een specifieke groep burgers - dit jaar jonge wetenschappers - worden uitgenodigd om de jaarverslagen van de ministers kritisch te bekijken en daarover vragen te formuleren. Het doel van de V-100 is om de burger rechtstreeks te betrekken bij de controlerende taak van Kamer. Commissies zijn hierover separaat geïnformeerd.4
Het Verantwoordingsdebat
Het Verantwoordingsdebat met de minister-president, de minister van Financiën en de staatssecretaris Koninkrijksrelaties en Digitalisering vindt plaats op donderdag 9 juni 2022. Op de agenda van dit debat over de beleidsresultaten van het jaar 2021 staan het Financieel Jaarverslag van het Rijk van de minister van Financiën, het Verantwoordingsonderzoek van de Algemene Rekenkamer en de Monitor Brede Welvaart en de SDG's, die wordt samengesteld door het Centraal Bureau voor de Statistiek en door de minister van Economische Zaken en Klimaat aan de Kamer wordt gestuurd.
De Kamer heeft al uitgesproken dat het thema 'bekostigingssystemen van uitvoeringsorganisaties' het zogenaamde focusonderwerp voor de verantwoording over 2021 zal zijn. De minister van Financiën5 en de Algemene Rekenkamer5 hebben per brief aangegeven hoe zij in de verantwoordingsstukken aandacht zullen besteden aan de betreffende onderwerpen. Dit thema verdient bij de behandelingen van de jaarverslagen door de commissies dan ook bijzondere aandacht.
-
B.Commissiebehandeling verantwoordingsstukken
Wetgevingsoverleggen (WGO's)
De commissie voor de Rijksuitgaven beveelt aan om de jaarverslagen en de bijbehorende rapporten van de Algemene Rekenkamer zo veel mogelijk te behandelen in aparte wetgevingsoverleggen (WGO's).
Rapporteurs
De commissie voor de Rijksuitgaven beveelt de vaste commissies aan om de kwaliteit van de verantwoordingsstukken (informatiegehalte, inzichtelijkheid, concreetheid, toepassing van artikel 3.1 van de Comptabiliteitswet7, de toepassing van de strategische evaluatieagenda8, afrekenbaarheid) in gezamenlijkheid goed te beoordelen. Zij heeft op dit onderwerp in februari
2022 rapporteurs benoemd, te weten de leden Sneller (D66) en Inge van Dijk (CDA). Zij zijn op dit punt bereikbaar voor signalen en suggesties vanuit de vaste commissies en zijn voornemens de Kamer te betrekken in hun activiteiten.
4 Geselecteerde beleidsthema's voor de V-100 in 2022, Kamerstuk 2022D07535
5 Kamerstuk 31865, nr. 195
6 Kamerstuk 31865, nr. 196
7 Zie ook het onderzoek naar de toepassing van artikel 3.1 van de Comptabiliteitswet 2016 door de rapporteurs Inzicht in Kwaliteit, Kamerstuk 31865, nr. 152
8 De Strategische Evaluatie Agenda (SEA) moet bijdragen aan het beter in kaart brengen van benodigde evaluaties, en het beter aansluiten van de timing ervan op de beleidscyclus. In de praktijk betekent dit, volgens de minister van Financiën, meer ex ante en ex durante evaluaties en het opdoen van relevante inzichten voor het verbeteren van beleid. Dit moet ook in de verantwoording naar de Kamer leiden tot beter en meer bruikbaar inzicht in de doeltreffendheid en doelmatigheid van het beleid.
Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag
-
T.070-3182211
Gedurende de afgelopen jaren is de aandacht in commissies voor de behandeling van verantwoordingsstukken toegenomen en benoemen de meeste commissies rapporteurs die zich namens de commissie aan deze vraagstukken wijden. Het structureel benoemen van rapporteurs op de begroting en de jaarverslagen is echter nog niet in alle commissies staande praktijk, zo stelt ook de werkgroep versterking functies Tweede Kamer vast:
"Van commissies mag worden verwacht dat zij actief besluiten over de benoeming van rapporteurs en dit agenderen op de procedurevergadering, waarbij ook meerjarige rapporteurschappen die zowel de begroting als de verantwoording bestrijken (al dan niet door verschillende Kamerleden vervuld) overwogen kunnen worden. Van de commissieleden mag worden verwacht dat zij bereid zijn om deze waardevolle rapporteurschappen, al dan niet bij toerbeurt, te vervullen. Zij mogen daarbij rekenen op voldoende en deskundige ambtelijke ondersteuning. De taak van rapporteurs, de onderwerpen waarop zij namens de commissie focussen en de wenselijkheid van een briefing van de Algemene Rekenkamer zouden periodiek aan de orde moeten worden gesteld. Verder kan meer uitwisseling tussen de rapporteurs van de verschillende commissies worden bevorderd, bijvoorbeeld met een gezamenlijke startbijeenkomst."9
Indachtig de adviezen van de werkgroep wordt u in overweging gegeven om rapporteurschappen bij het behandelen van deze brief meerjarig vast te leggen en deze, conform artikel 7.13, tweede lid, van het RvO, vast te leggen in de kennisagenda. Door als commissie per kalenderjaar dezelfde rapporteurs te benoemen op zowel de verantwoordingsstukken als de ontwerpbegroting, kunnen lessen uit voorgaande jaren nadrukkelijk worden toegepast op beleidsvoornemens die in het najaar aan de Kamer worden voorgelegd.
De commissie voor de Rijksuitgaven geeft zelf opvolging aan de aanbeveling van de werkgroep door op woensdag 1 juni 2022 van 12.00 uur tot 13.00 uur een gezamenlijke startbijeenkomst te organiseren voor verantwoordingsrapporteurs met als doel het bespreken van de grote lijnen uit de verantwoordingsrapporten en de wijze waarop deze in het plenaire Verantwoordingsdebat aan de orde kunnen worden gesteld, en het voorbereiden van de behandeling van de jaarverslagen in commissieverband.
Technische briefings door de Algemene Rekenkamer
De Algemene Rekenkamer biedt, zoals elk jaar, per jaarverslag een rapport aan met oordelen over de rechtmatigheid van de uitgaven in 2021 en het door het ministerie gevoerde financieel beheer. Daarnaast gaat de Algemene Rekenkamer in op de kwaliteit van de beleidsinformatie in het jaarverslag. In het verantwoordingsonderzoek 2021 schenkt de Algemene Rekenkamer in het bijzonder aandacht aan de rechtmatigheid van de steunmaatregelen in verband met de coronacrisis. Tevens doet zij rijksbreed verdiepend onderzoek naar informatiebeveiliging en ICT-beheer, met specifieke aandacht voor de bescherming van gevoelige gegevens die burgers delen en die binnen de rijksoverheid worden hergebruikt. Daarnaast mag aandacht worden verwacht voor het focusonderwerp 'bekostigingssystemen van uitvoeringsorganisaties'. Meer informatie is te vinden op de website van de Algemene Rekenkamer. Desgewenst kan de commissie op basis van de rapporten van de Algemene Rekenkamer besluiten om een technische briefing te vragen. In dat geval, kan zij via de griffier van de commissie het verzoek doen aan de Algemene Rekenkamer een briefing te verzorgen over hun rapport(en).
Dechargeverlening
Het sluitstuk van de begrotingscyclus is de goedkeuring van de slotwetten en de dechargeverlening voor het gevoerde financieel beheer aan de desbetreffende ministers aan de hand van de betrokken jaarverslagen.
De commissie voor de Rijksuitgaven adviseert de commissies om bij de behandeling van de jaarverslagen in wetgevingsoverleggen expliciet aandacht te besteden aan het financieel beheer en aan de dechargeverlening. Zoals gebruikelijk zal de commissie voor de Rijksuitgaven de Kamer voor de stemming over de slotwetten per brief informeren over de uitkomsten van de behandeling van de jaarverslagen en de slotwetten en adviseren over de dechargeverlening. Ten behoeve van deze brief verzoekt de commissie voor de Rijksuitgaven om bijzonderheden bij de behandeling van de jaarverslagen en slotwetten uiterlijk donderdag 30 juni 2022 kenbaar te maken via de commissiestaf.
9 Rapport "Versterking functies Tweede Kamer. Meer dan de som der delen", p. 26-27, bijlage bij Kamerstuk 35992, nr. 1
Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag
-
T.070-3182211