CW-toets Wetsvoorstel betaald ouderschapsverlof - Wijziging van de Wet arbeid en zorg, de Wet flexibel werken en enige andere wetten in verband met de implementatie van Richtlijn (EU) 2019/1158 van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2019 betreffende het evenwicht tussen werk en privéleven voor ouders en mantelzorgers en tot intrekking van Richtlijn 2010/18/EU van de Raad (PbEU 2019, L 188) (Wet betaald ouderschapsverlof) - Hoofdinhoud

Commissie SZW

Aan de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Plaats en datum:

Den Haag, 13 januari 2021

Betreft:

Wetenschappelijke toets over wetsvoorstel betaald ouderschapsverlof (35613)

Ons kenmerk:

2021Z00495/2021D01431

Geachte heer Koolmees,

De vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) heeft prof. dr. ir. Tanja van der Lippe (Universiteit Utrecht) en prof. dr. Aat Liefbroer (Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut/Rijksuniversiteit Groningen) verzocht een wetenschappelijke toets uit te voeren op de artikel 3.1 Comptabiliteitswet-bijlage behorende bij het wetsvoorstel Wet betaald ouderschapsverlof (Kamerstuk 35 613, nr. 3). Vanuit de commissie SZW is de wetenschappelijke toets begeleid door twee rapporteurs, te weten Judith Tielen (VVD) en Paul Smeulders (GroenLinks).

Hierbij verzoek ik u onderstaande vragen, die resulteren uit deze wetenschappelijke toets, te beantwoorden, zo mogelijk voorafgaand aan het wetgevingsoverleg over genoemd wetsvoorstel dat gepland is a.s. dinsdag 19 januari 2021 (Wijziging van de Wet arbeid en zorg, de Wet flexibel werken en enige andere wetten in verband met de implementatie van Richtlijn (EU) 2019/1158 i van het Europees Parlement en de Raad van 20 juni 2019 betreffende het evenwicht tussen werk en privéleven voor ouders en mantelzorgers en tot intrekking van Richtlijn 2010/18 i/EU van de Raad (PbEU 2019, L 188) (Wet betaald ouderschapsverlof) (35 613)).

Doeltreffendheid

• - 

  Vanwege het ontbreken van SMART doelen kan de doeltreffendheid moeilijk vastgesteld worden. Wat zijn de SMART doelen?

• - 

  Waarom worden de verwachte percentages gebruik, die bij de berekening van de kosten in het wetsvoorstel worden genoemd (p.20), niet als SMART doel genomen?

• - 

  Is er voor de doeltreffendheid rekening gehouden met (1) gebruik, (2) voorlichting over de wet, en (3) gevolgen van het gebruik?

  Doelmatigheid

• - 

  Doelmatigheid van keuze voor duur, hoogte en periode van betaald ouderschapsverlof worden niet onderbouwd, omdat een expliciete kosten-baten analyse ontbreekt. Is bijvoorbeeld overwogen om de hoogte van de regeling inkomensafhankelijk te maken of te koppelen aan een minimumbedrag?

• - 

  Ouderschapsverlof door partners na elkaar opnemen is doelmatiger dan tegelijkertijd opnemen. Onderzoek laat zien dat wanneer de vader alleen is met het kind zijn participatie in zorg en huishoudelijke taken extra vergroot wordt.¹ Kosten blijven naar verwachting gelijk. Heeft u dit overwogen?

  Financiële gevolgen voor het rijk

• - 

  De berekening veronderstelt een hoog ambitieniveau: binnen 2 jaar neemt 80% van de moeders gemiddeld 9 weken betaald verlof op en 60% van de vaders 4 weken betaald verlof. Let wel: in 2019 namen slechts 41% van de moeders en 24% van de vaders ouderschapsverlof op. Waarom wordt de verwachte toename niet onderbouwd, terwijl dit wel nodig is voor geloofwaardigheid van de kosten?

• - 

  Een deel van de kosten wordt gefinancierd uit taakstellende ombuiging van de IACK (fiscale regeling gericht op werkende ouders <12 jaar). Zou dit niet contraproductief kunnen werken voor verdeling tussen partners en arbeidsparticipatie van vrouwen?

  Financiële gevolgen voor maatschappelijke sectoren en derden

• - 

  Administratieve lasten voor het bedrijfsleven worden begroot op basis van 20 minuten per aanvraag. Is deze inschatting reëel voor kleine werkgevers met weinig ervaring met aanvragen voor deze regelingen?

• - 

  In hoeverre is er rekening gehouden met additionele kosten voor werkgevers bij vervanging tijdens ouderschapsverlof?

  Hoogachtend,

  de griffier van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid,

  H.J. Post

  1 Bünning, M. (2015). What happens after the ‘daddy months’? Fathers’ involvement in paid work, childcare, and housework after taking parental leave in Germany. European Sociological Review, 31(6), pp. 738-748.

  Tweede Kamer der Staten-Generaal

  Postbus 20018

  2500 EA Den Haag

  • T. 

    070-3182211

  • E. 

    cie.szw@tweedekamer.nl