Nota van wijziging - Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) voor het jaar 2018 - Hoofdinhoud
Deze nota van wijziging is onder nr. 7 toegevoegd aan wetsvoorstel 34775 XV - Vaststelling begroting Sociale Zaken en Werkgelegenheid 2018 i.
Inhoudsopgave
Officiële titel | Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) voor het jaar 2018 ; Nota van wijziging; Nota van wijziging |
---|---|
Documentdatum | 03-11-2017 |
Publicatiedatum | 03-11-2017 |
Nummer | KST34775XV7 |
Kenmerk | 34775 XV, nr. 7 |
Commissie(s) | Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) |
Externe link | origineel bericht |
Originele document in PDF |
34 775 XV Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) voor het jaar 2018
Nr. 7 NOTA VAN WIJZIGING
Het voorstel van wet wordt als volgt gewijzigd:
A
De begrotingsstaat van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (XV) voor het jaar 2018 komt te luiden:
Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid voor het jaar 2018 (Bedragen x € 1.000)
Artikel
Omschrijving
Verplichtingen
Uitgaven
Ontvangsten
Totaal
31.922.422
31.989.648
1.885.541
1
Arbeidsmarkt
508.873
509.873
24.000
2
Bijstand, Participatiewet en Toeslagenwet
6.694.658
6.754.743
2.572
3
Arbeidsongeschiktheid
824
824
0
4
Jonggehandicapten
3.298.349
3.298.349
0
5
Werkloosheid
152.392
156.490
0
6
Ziekte en Zwangerschap
8.118
8.118
0
7
Kinderopvang
2.853.198
2.853.198
1.548.224
8
Oudedagsvoorziening
24.447
24.447
0
9
Nabestaanden
1.348
1.348
0
10
Tegemoetkoming ouders
5.604.200
5.604.200
272.478
11
Uitvoering
468.574
468.574
0
12
Rijksbijdragen
11.596.718
11.596.718
0
13
Integratie en maatschappelijke samenhang
317.108
317.108
1.200
96
Apparaatsuitgaven kerndepartement
295.856
295.856
36.655
98
Algemeen
29.041
31.084
412
99
Nominaal en onvoorzien
68.718
68.718
0
De (sub-)totaaltellingen in de begrotingsstaat worden met deze wijzigingen in overeenstemming gebracht.
TOELICHTING
Algemeen
De maatregelen die in het regeerakkoord van het kabinet Rutte-III zijn opgenomen met betrekking tot het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zijn zoveel mogelijk in deze nota van wijziging verwerkt. Voor zover dat nog niet het geval is, zal dat gebeuren door middel van een nota van wijziging of suppletoire begroting.
In onderdeel A wordt aangegeven welke wijzigingen in de departementale begrotingsstaat zijn doorgevoerd als gevolg van de in het regeerakkoord opgenomen maatregelen of de Koninklijke besluiten. Het betreft ombuigingen en beleidsintensiveringen uit het regeerakkoord.
De voorliggende wetswijziging bevat enkel de aanpassingen voor de begroting van SZW (Tweede Kamer, 2017-2018, 34 775 XV, nr.1) voor het jaar 2018. Specifiek veranderen in dat jaar de verplichtingen en uitgaven op artikel 2, 7, 10 en 12. De toelichting beschrijft ook de begrotingseffecten van het regeerakkoord voor de jaren 2019-2022, en daarna de effecten op de premie-uitgaven voor 2018-2022 (begrotingshoofdstuk XL).
Naast de maatregelen in deze nota van wijziging, staan nog enkele andere maatregelen op het SZW-domein in het regeerakkoord. Het gaat om:
-
-I80. Meer face-to-face UWV voor Werkloosheid
-
-I81. Meer face-to-face UWV voor Arbeidsongeschiktheid
-
-I82. Pilot scholing WGA (voor mensen waarvoor onvoldoende functies te duiden zijn)
-
-I86. Collectiviseren Transitievergoeding MKB
-
-I89. Extra budget voor Inspectie SZW: intensivering handhaving en fraudebestrijding
-
-I92. Bestrijden van schulden en armoede bij gezinnen met kinderen
-
-I93. Taalles bij integratie
Artikelsgewijze toelichting bij de begrotingsartikelen en meerjarige doorwerking
In de onderstaande tabellen worden per artikel de standen ontwerpbegroting 2018 vóór nota van wijziging, de mutaties in het kader van het regeerakkoord en de standen ontwerpbegroting 2018 na nota van wijziging meerjarig opgenomen. Daaronder worden de mutaties per artikel voorzien van een toelichting.
Meerjarige doorwerking verplichtingen
(Bedragen x € 1.000)
Artikel
Omschrijving
1
Arbeidsmarkt
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
508.873
950.123
905.525
905.525
905.525
Maatregel regeerakkoord nr. I91
0
629
1.762
2.895
3.902
Stand na nota van wijziging
508.873
950.752
907.287
908.420
909.427
2
Bijstand, Participatiewet en Toeslagenwet
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
6.750.803
6.925.566
7.219.656
7.418.596
7.554.707
Maatregelen regeerakkoord:
nr. I77
0
0
0
0
-
-2.000
nr. I79
0
0
0
1.000
1.000
nr. I83
0
0
0
1.000
1.000
nr. I84
0
0
0
6.000
8.000
nr. I90
0
-
-10.000
-
-25.000
-
-40.000
-
-55.000
nr. I91
0
9.021
25.259
41.496
55.930
nr. I94
0
3.000
11.000
17.000
22.000
nr. M139
0
1.930
4.638
7.659
8.622
Macro-economisch effect
-
-56.145
-
-198.801
-
-270.412
-
-229.829
-
-139.680
Stand na nota van wijziging
6.694.658
6.730.716
6.965.141
7.222.922
7.454.579
3
Arbeidsongeschiktheid
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
824
847
883
918
953
Stand na nota van wijziging
824
847
883
918
953
4
Jonggehandicapten
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
3.298.349
3.346.584
3.393.928
3.430.587
3.409.460
Stand na nota van wijziging
3.298.349
3.346.584
3.393.928
3.430.587
3.409.460
5
Werkloosheid
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
152.392
101.511
114.223
142.783
137.636
Maatregel regeerakkoord nr. I77
0
0
0
0
17.500
Stand na nota van wijziging
152.392
101.511
114.223
142.783
155.136
6
Ziekte en Zwangerschap
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
8.118
8.221
8.374
8.527
8.682
Stand na nota van wijziging
8.118
8.221
8.374
8.527
8.682
7
Kinderopvang
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
2.831.198
2.842.597
2.856.384
2.868.078
2.881.306
Maatregel regeerakkoord nr. M137
22.000
225.000
240.000
250.000
250.000
Stand na nota van wijziging
2.853.198
3.067.597
3.096.384
3.118.078
3.131.306
8
Oudedagsvoorziening
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
24.447
25.304
25.276
26.312
27.135
Stand na nota van wijziging
24.447
25.304
25.276
26.312
27.135
9
Nabestaanden
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
1.348
1.384
1.439
1.493
1.549
Stand na nota van wijziging
1.348
1.384
1.439
1.493
1.549
10
Tegemoetkoming ouders
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
5.599.200
5.547.681
5.500.656
5.458.760
5.429.108
Maatregelen regeerakkoord:
nr. M136
0
48.000
494.000
496.000
485.000
nr. M138
0
250.000
250.000
250.000
250.000
nr. M143
5.000
5.000
5.000
5.000
5.000
Stand na nota van wijziging
5.604.200
5.850.681
6.249.656
6.209.760
6.169.108
11
Uitvoering
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
468.574
388.492
371.349
373.190
371.452
Maatregel regeerakkoord nr. I77
0
0
0
0
900
Stand na nota van wijziging
468.574
388.492
371.349
373.190
372.352
12
Rijksbijdragen
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
11.668.318
11.704.249
11.562.136
11.509.415
11.612.307
Maatregelen regeerakkoord:
nr. I88
0
-
-59.311
-
-60.103
-
-60.873
-
-61.688
Macro-economisch effect
-
-71.600
-
-47.400
-
-142.800
-
-187.900
-
-233.600
Stand na nota van wijziging
11.596.718
11.597.538
11.359.233
11.260.642
11.317.019
13
Integratie en maatschappelijke samenhang
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
317.108
269.597
232.264
208.665
192.090
Stand na nota van wijziging
317.108
269.597
232.264
208.665
192.090
96
Apparaatsuitgaven kerndepartement
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
295.856
313.923
312.417
311.339
309.550
Stand na nota van wijziging
295.856
313.923
312.417
311.339
309.550
98
Algemeen
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
29.041
30.465
24.657
24.677
24.614
Stand na nota van wijziging
29.041
30.465
24.657
24.677
24.614
99
Nominaal en onvoorzien
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
68.718
65.689
64.061
68.347
85.161
Maatregelen regeerakkoord:
nr. I77
0
0
0
0
-
-400
nr. I84
0
0
0
201.000
270.000
nr. I94
0
0
1.000
2.000
3.000
Stand na nota van wijziging
68.718
65.689
65.061
271.347
357.761
Totaal
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
32.023.167
32.522.233
32.593.228
32.757.212
32.951.235
Effect regeerakkoord
-
-100.745
227.068
534.344
762.448
889.486
Stand na nota van wijziging
31.922.422
32.749.301
33.127.572
33.519.660
33.840.721
Meerjarige doorwerking uitgaven
(Bedragen x € 1.000)
Artikel
Omschrijving
1
Arbeidsmarkt
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
509.873
950.123
905.525
905.525
905.525
Maatregel regeerakkoord nr. I91
0
629
1.762
2.895
3.902
Stand na nota van wijziging
509.873
950.752
907.287
908.420
909.427
2
Bijstand, Participatiewet en Toeslagenwet
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
6.810.888
6.977.917
7.229.656
7.420.596
7.554.707
Maatregelen regeerakkoord:
nr. I77
0
0
0
0
-
-2.000
nr. I79
0
0
0
1.000
1.000
nr. I83
0
0
0
1.000
1.000
nr. I84
0
0
0
6.000
8.000
nr. I90
0
-
-10.000
-
-25.000
-
-40.000
-
-55.000
nr. I91
0
9.021
25.259
41.496
55.930
nr. I94
0
3.000
11.000
17.000
22.000
nr. M139
0
1.930
4.638
7.659
8.622
Macro-economisch effect
-
-56.145
-
-198.801
-
-270.412
-
-229.829
-
-139.680
Stand na nota van wijziging
6.754.743
6.783.067
6.975.141
7.224.922
7.454.579
3
Arbeidsongeschiktheid
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
824
847
883
918
953
Stand na nota van wijziging
824
847
883
918
953
4
Jonggehandicapten
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
3.298.349
3.346.584
3.393.928
3.430.587
3.409.460
Stand na nota van wijziging
3.298.349
3.346.584
3.393.928
3.430.587
3.409.460
5
Werkloosheid
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
156.490
103.119
114.267
143.183
137.636
Maatregel regeerakkoord nr. I77
0
0
0
0
17.500
Stand na nota van wijziging
156.490
103.119
114.267
143.183
155.136
6
Ziekte en Zwangerschap
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
8.118
8.221
8.374
8.527
8.682
Stand na nota van wijziging
8.118
8.221
8.374
8.527
8.682
7
Kinderopvang
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
2.831.198
2.842.597
2.856.384
2.868.078
2.881.306
Maatregel regeerakkoord nr. M137
22.000
225.000
240.000
250.000
250.000
Stand na nota van wijziging
2.853.198
3.067.597
3.096.384
3.118.078
3.131.306
8
Oudedagsvoorziening
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
24.447
25.304
25.276
26.312
27.135
Stand na nota van wijziging
24.447
25.304
25.276
26.312
27.135
9
Nabestaanden
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
1.348
1.384
1.439
1.493
1.549
Stand na nota van wijziging
1.348
1.384
1.439
1.493
1.549
10
Tegemoetkoming ouders
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
5.599.200
5.547.681
5.500.656
5.458.760
5.429.108
Maatregelen regeerakkoord:
nr. M136
0
48.000
494.000
496.000
485.000
nr. M138
0
250.000
250.000
250.000
250.000
nr. M143
5.000
5.000
5.000
5.000
5.000
Stand na nota van wijziging
5.604.200
5.850.681
6.249.656
6.209.760
6.169.108
11
Uitvoering
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
468.574
388.492
371.349
373.190
371.452
Maatregel regeerakkoord nr. I77
0
0
0
0
900
Stand na nota van wijziging
468.574
388.492
371.349
373.190
372.352
12
Rijksbijdragen
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
11.668.318
11.704.249
11.562.136
11.509.415
11.612.307
Maatregel regeerakkoord nr. I88
0
-
-59.311
-
-60.103
-
-60.873
-
-61.688
Macro-economisch effect
-
-71.600
-
-47.400
-
-142.800
-
-187.900
-
-233.600
Stand na nota van wijziging
11.596.718
11.597.538
11.359.233
11.260.642
11.317.019
13
Integratie en maatschappelijke samenhang
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
317.108
269.597
232.264
208.665
192.090
Stand na nota van wijziging
317.108
269.597
232.264
208.665
192.090
96
Apparaatsuitgaven kerndepartement
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
295.856
313.923
312.417
311.339
309.550
Stand na nota van wijziging
295.856
313.923
312.417
311.339
309.550
98
Algemeen
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
31.084
31.460
24.657
24.677
24.614
Stand na nota van wijziging
31.084
31.460
24.657
24.677
24.614
99
Nominaal en onvoorzien
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
68.718
65.689
64.061
68.347
85.161
Maatregelen regeerakkoord:
nr. I77
0
0
0
0
-
-400
nr. I84
0
0
0
201.000
270.000
nr. I94
0
0
1.000
2.000
3.000
Stand na nota van wijziging
68.718
65.689
65.061
271.347
357.761
Totaal
Uitgaven
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging
32.090.393
32.577.187
32.603.272
32.759.612
32.951.235
Effect regeerakkoord
-
-100.745
227.068
534.344
762.448
889.486
Stand na nota van wijziging
31.989.648
32.804.255
33.137.616
33.522.060
33.840.721
De ontvangsten veranderen niet en er zijn geen negatieve bijstellingen op reeds aangegane verplichtingen. Ook heeft het kabinet niet besloten tot herverkaveling op het terrein van SZW.
Artikelsgewijze toelichting
Artikel 1 Arbeidsmarkt
I91. 20.000 Extra beschutte werkplekken
Het budget voor activering van en dienstverlening aan mensen in een kwetsbare positie wordt verhoogd, waarmee voor 20.000 extra personen de mogelijkheid voor beschut werk ontstaat. Dit leidt ertoe dat meer mensen met een beperking betaald werk kunnen verrichten omdat gemeenten meer mogelijkheden krijgen om meer beschutte werkplekken te organiseren, maatwerk te bieden richting werk of werkgevers te «ontzorgen». Een deel van de nieuwe beschutte werkplekken wordt ingevuld door werknemers die vallen onder de LIV-doelgroep. De uitgaven aan het LIV nemen dus toe.
Artikel 2 Bijstand, Participatiewet en Toeslagenwet
I77. IOW verlengen met 4 jaar en leeftijdsgrens met AOW-leeftijd mee laten lopen
Met deze maatregel wordt de IOW met vier jaar verlengd. Als gevolg van de verlenging is er ook vanaf 2022 sprake van nieuwe instroom in de IOW. De IOW wordt hiernaast versoberd door de leeftijdsgrens om voor de regeling in aanmerking te komen vanaf 2020 mee te laten stijgen met de AOW-leeftijd. Door deze maatregel zullen meer IOW'ers een beroep doen op de Toeslagenwet en neemt het beroep op de bijstand af. Per saldo dalen de uitgaven op artikel 2.
I79. WGA 35-80 wordt WGA 35-99 voor nieuwe instroom
De maatregel houdt (conform IBO Geschikt voor de Arbeidsmarkt) in dat voor mensen in de WGA 80-100 met restverdiencapaciteit (1-20%) hetzelfde uitkeringsregime gaat gelden als nu al geldt in de WGA 35-80. De WGA 35-80 wordt daarmee in feite de WGA 35-99. Deze maatregel heeft tot gevolg dat de uitgaven in het kader van de Toeslagenwet toenemen.
I83. Toerekening WGA-lasten werkgever inkorten naar 5 jaar (nieuwe gevallen)
De maatregel houdt (conform IBO Geschikt voor de Arbeidsmarkt) in dat de periode waarin WGA-lasten die aan individuele werkgevers worden toegerekend wordt ingekort van tien naar vijf jaar. De WGA-lasten worden vanaf het zesde jaar gefinancierd uit een collectieve premie. De maatregel gaat in per 1-1-2019 voor nieuwe arbeidsongeschiktheidsgevallen. Deze maatregel heeft tot gevolg dat de uitgaven in het kader van de Toeslagenwet toenemen.
I84. Loondoorbetaling bij ziekte kleine werkgevers (tot 25 werknemers) voor nieuwe ziektegevallen ingaande 1-1-2020
Door deze maatregel worden aan kleine werkgevers (tot 25 werknemers) de wettelijke lasten aan loondoorbetaling (70% van het laatst verdiende loon) in het tweede ziektejaar vergoed via een verplichte publieke verzekering. Kleine werkgevers dragen hier een lastendekkende collectieve premie voor af. Ook houdt de maatregel in dat een aantal re-integratieverplichtingen voor kleine werkgevers in het tweede jaar worden overgeheveld naar het UWV. De ontslagbescherming van twee jaar blijft in stand. Invoering van deze maatregel geschiedt per 1-1-2020 en alleen voor nieuwe ziektegevallen. Deze maatregel heeft tot gevolg dat de uitgaven in het kader van de Toeslagenwet toenemen.
I90. Loondispensatie i.p.v. loonkostensubsidie (nieuwe gevallen)
Onder de Participatiewet verstrekken gemeenten loonkostensubsidies (LKS) aan werkgevers ter compensatie van de lagere arbeidsproductiviteit van arbeidsgehandicapte werknemers. Dit instrument wordt vervangen door de mogelijkheid tot loondispensatie. Werkgevers kunnen daarmee onder het wettelijk minimumloon betalen, al naar gelang de verdiencapaciteit van de persoon in kwestie. De gemeente vult het inkomen aan. Er is van uitgegaan dat alleen nieuwe gevallen onder loondispensatie vallen. Door de maatregel is er minder budget nodig voor participatiewetuitkeringen door gemeenten.
I91. 20.000 Extra beschutte werkplekken
Het budget voor activering van en dienstverlening aan mensen in een kwetsbare positie wordt verhoogd, waarmee voor 20.000 extra personen de mogelijkheid voor beschut werk ontstaat. Dit leidt ertoe dat meer mensen met een beperking betaald werk kunnen verrichten omdat gemeenten meer mogelijkheden krijgen om meer beschutte werkplekken te organiseren, maatwerk te bieden richting werk of werkgevers te «ontzorgen». De budgettaire gevolgen van deze maatregel betreffen de middelen voor de loonaanvulling vanuit het macrobudget participatiewetuitkeringen.
I94. Aanscherpen schattingsbesluit WIA van 3x3 naar 9 banen ingaande 1-1-2019
Bij de vaststelling van iemands arbeidsongeschiktheidspercentage wordt op dit moment gekeken of er drie functies te vinden zijn die hij/zij nog zou kunnen vervullen. Deze functies moeten ieder ten minste drie arbeidsplaatsen vertegenwoordigen. Wanneer er geen drie functies geduid kunnen worden die minimaal drie arbeidsplaatsen vertegenwoordigen is men volledig arbeidsongeschikt. Door de eis aan te passen naar negen arbeidsplaatsen ongeacht functiegroepen, zullen minder mensen volledig arbeidsongeschikt worden verklaard. De maatregel vergt aanpassing van het Schattingsbesluit en kan ingevoerd worden per 1-1-2019 voor nieuwe gevallen. Deze maatregel doet de uitgaven aan de Toeslagenwet en de bijstand toenemen.
M139. Beperken jaarlijkse afbouw AHK bijstand
De jaarlijkse afbouw van de dubbele algemene heffingskorting in het referentieminimumloon voor de bijstand wordt verlaagd van 5%-punt naar 3,75%-punt in de jaren 2019 tot en met 2021. Dit zorgt ervoor dat bijstandsgerechtigden een hogere uitkering ontvangen, met als neveneffect dat zij minder snel uitstromen uit de bijstand. De toename aan bijstandsuitgaven die in de tabel staat, gaat enkel over deze volumemutatie.
Macro-economisch effect
Uit de doorrekening van het CPB blijkt dat het regeerakkoord een gunstig effect heeft op de macro-economie. Hierdoor daalt de werkloze beroepsbevolking en zullen naar verwachting minder mensen een beroep hoeven doen op de bijstand. Dit resulteert in een daling van het macrobudget participatiewetuitkeringen voor gemeenten. Ook het beroep op de Toeslagenwet daalt naar verwachting.
Artikel 5 Werkloosheid
I77. IOW verlengen met 4 jaar en leeftijdsgrens met AOW-leeftijd mee laten lopen
Met deze maatregel wordt de IOW met vier jaar verlengd. Als gevolg van de verlenging is er ook vanaf 2022 sprake van nieuwe instroom in de IOW, waardoor de IOW-uitgaven stijgen. De IOW wordt hiernaast versoberd door de leeftijdsgrens om voor de regeling in aanmerking te komen vanaf 2020 mee te laten stijgen met de AOW-leeftijd.
Artikel 7 Kinderopvang
M137. Verhoging kinderopvangtoeslag
De kinderopvangtoeslag wordt vanaf 2019 geïntensiveerd, met een bedrag dat oploopt tot structureel € 250 miljoen. De intensivering leidt naar verwachting tot 2021 tot een geleidelijke toename van het gebruik van kinderopvangtoeslag. De kinderopvangtoeslag voor januari 2019 wordt in december 2018 betaald, dit leidt in 2018 tot € 22 miljoen uitgaven.
Artikel 10 Tegemoetkoming ouders
M136. Kindgebonden budget later afbouwen voor paren
Het punt waarop de inkomensafhankelijke afbouw van het kindgebonden budget voor paren begint, wordt verhoogd met ca. € 16.500. Hierdoor stijgen de uitgaven aan het kindgebonden budget.
M138. Verhogen kinderbijslag
De kinderbijslag wordt verhoogd. Het gaat om circa € 85 per jaar voor een kind tussen de 12 en 18 jaar.
M143. Doorwerking aanpassing box 3 naar toeslagen
De verhoging van het heffingvrije vermogen in box 3 heeft een doorwerking naar hogere toeslagen doordat meer huishoudens binnen het vrijgestelde vermogen zullen vallen. Hierdoor stijgen de uitgaven aan het kindgebonden budget.
Artikel 11 Uitvoering
I77. IOW verlengen met 4 jaar en leeftijdsgrens met AOW-leeftijd mee laten lopen
Met deze maatregel wordt de IOW met vier jaar verlengd. Als gevolg van de verlenging is er ook vanaf 2022 sprake van nieuwe instroom in de IOW, waardoor de IOW-uitgaven stijgen. De IOW wordt hiernaast versoberd door de leeftijdsgrens om voor de regeling in aanmerking te komen vanaf 2020 mee te laten stijgen met de AOW-leeftijd. Dit alles leidt tot hogere uitvoeringskosten voor de IOW in 2022.
Artikel 12 Rijksbijdragen
I88. Intrekken wetsvoorstel uitbreiding kraamverlof van 2 naar 5 dagen betaald door de overheid
Het huidige wetsvoorstel «uitbreiding kraamverlof», dat eerder controversieel verklaard is, wordt ingetrokken. Dit wetsvoorstel voorzag in drie dagen extra kraamverlof betaald door de overheid. De Rijksbijdrage die was gereserveerd voor het kraamverlof, hoeft dus niet meer naar het betreffende sociale fonds te worden overgemaakt. Het ingetrokken wetsvoorstel wordt vervangen door maatregel I87 uit het regeerakkoord (zie artikel 6).
Macro-economisch effect
Op basis van de doorrekening van het regeerakkoord door het CPB zijn twee rijksbijdragen naar beneden bijgesteld. Het gaat om de Rijksbijdrage in kosten heffingskortingen AOW (BIKK) en de Rijksbijdrage vermogenstekort Ouderdomsfonds.
Artikel 99 Nominaal en onvoorzien
I77. IOW verlengen met 4 jaar en leeftijdsgrens met AOW-leeftijd mee laten lopen
Met deze maatregel wordt de IOW met vier jaar verlengd. De IOW wordt hiernaast versoberd door de leeftijdsgrens om voor de regeling in aanmerking te komen mee te laten stijgen met de AOW-leeftijd. Door de verlenging neemt het beroep op de bijstand af. Het negatieve bedrag van € 0,4 miljoen betreft een verlaging van de uitvoeringskosten voor gemeenten, welke zal worden verrekend met het Gemeentefonds.
I84. Loondoorbetaling bij ziekte kleine werkgevers (tot 25 werknemers) voor nieuwe ziektegevallen ingaande 1-1-2020
Door deze maatregel worden aan kleine werkgevers (tot 25 werknemers) de wettelijke lasten aan loondoorbetaling (70% van het laatst verdiende loon) in het tweede ziektejaar vergoed via een verplichte publieke verzekering. Kleine werkgevers dragen hier een lastendekkende collectieve premie voor af. Ook houdt de maatregel in dat een aantal re-integratieverplichtingen voor kleine werkgevers in het tweede jaar worden overgeheveld naar het UWV. De ontslagbescherming van twee jaar blijft in stand. Invoering van deze maatregel geschiedt per 1-1-2020 en alleen voor nieuwe ziektegevallen. De bedragen in de tabel betreffen het geld dat het UWV gaat uitkeren. In een later stadium valt het besluit op welk beleidsartikel deze gelden komen.
I94. Aanscherpen schattingsbesluit WIA van 3x3 naar 9 banen ingaande 1-1-2019
Bij de vaststelling van iemands arbeidsongeschiktheidspercentage wordt op dit moment gekeken of er drie functies te vinden zijn die hij/zij nog zou kunnen vervullen. Deze functies moeten ieder ten minste drie arbeidsplaatsen vertegenwoordigen. Wanneer er geen drie functies geduid kunnen worden die minimaal drie arbeidsplaatsen vertegenwoordigen is men volledig arbeidsongeschikt. Door de eis aan te passen naar negen arbeidsplaatsen ongeacht functiegroepen, zullen minder mensen volledig arbeidsongeschikt worden verklaard. De maatregel vergt aanpassing van het Schattingsbesluit en kan ingevoerd worden per 1-1-2019 voor nieuwe gevallen. Dit voorstel leidt tot meer beroep op de bijstand. De bedragen betreffen een verhoging van de uitvoeringskosten voor gemeenten, welke zal worden verrekend met het Gemeentefonds.
Meerjarige doorwerking op premie-uitgaven
In de onderstaande tabellen worden per artikel de standen ontwerpbegroting 2018 vóór nota van wijziging, de mutaties in het kader van het regeerakkoord en de standen ontwerpbegroting 2018 na nota van wijziging meerjarig opgenomen voor wat betreft de premie-uitgaven. Daaronder worden de mutaties per artikel voorzien van een toelichting.
Meerjarige doorwerking premie-uitgaven
(Bedragen x € 1.000)
Artikel
Omschrijving
3
Arbeidsongeschiktheid
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging totaal
9.843.383
10.209.079
10.625.037
11.041.507
11.478.297
Stand voor nota van wijziging reëel
9.663.112
9.793.590
9.943.110
10.076.477
10.212.224
Maatregelen regeerakkoord:
nr. I78
0
0
4.000
7.000
11.000
nr. I79
0
0
-
-2.000
-
-6.000
-
-9.000
nr. I83
0
6.000
16.000
26.000
36.000
nr. I84
0
0
0
0
5.000
nr. I85
0
0
3.000
10.000
16.000
nr. I94
0
-
-12.000
-
-40.000
-
-64.000
-
-85.000
Stand na nota van wijziging reëel
9.663.112
9.787.590
9.924.110
10.049.477
10.186.224
Stand voor nota van wijziging nominaal
180.271
415.489
681.927
965.030
1.266.073
Effect regeerakkoord
6.906
100.218
208.486
295.199
382.425
Stand na nota van wijziging nominaal
187.177
515.707
890.413
1.260.229
1.648.498
Stand na nota van wijziging totaal
9.850.289
10.303.297
10.814.523
11.309.706
11.834.722
5
Werkloosheid
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging totaal
4.525.384
4.259.150
4.197.265
4.290.931
4.484.643
Stand voor nota van wijziging reëel
4.383.375
3.999.624
3.821.062
3.786.926
3.836.672
Macro-economisch volume-effect regeerakkoord
-
-152.407
-
-394.545
-
-517.319
-
-441.960
-
-277.027
Stand na nota van wijziging reëel
4.230.968
3.605.079
3.303.743
3.344.966
3.559.645
Stand voor nota van wijziging nominaal
142.009
259.526
376.203
504.005
647.971
Effect regeerakkoord
6.272
27.259
33.786
54.514
105.450
Stand na nota van wijziging nominaal
148.281
286.785
409.989
558.519
753.421
Stand na nota van wijziging totaal
4.379.249
3.891.864
3.713.732
3.903.485
4.313.066
6
Ziekte en Zwangerschap
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging totaal
2.806.355
3.537.150
3.748.812
3.387.958
3.500.320
Stand voor nota van wijziging reëel
2.717.956
3.320.126
3.410.387
2.987.629
2.991.789
Maatregelen regeerakkoord:
nr. I87
0
1.000
82.000
163.000
163.000
nr. I88
0
-
-59.311
-
-60.103
-
-60.873
-
-61.688
Stand na nota van wijziging reëel
2.717.956
3.261.815
3.432.284
3.089.756
3.093.101
Stand voor nota van wijziging nominaal
88.399
217.024
338.425
400.329
508.531
Effect regeerakkoord
7.463
44.679
91.760
120.590
152.090
Stand na nota van wijziging nominaal
95.862
261.703
430.185
520.919
660.621
Stand na nota van wijziging totaal
2.813.818
3.523.518
3.862.469
3.610.675
3.753.722
8
Oudedagsvoorziening
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging totaal
38.265.435
39.124.794
40.093.223
41.037.056
42.181.696
Stand voor nota van wijziging reëel
37.635.424
37.719.900
37.754.638
37.793.619
37.981.353
Stand na nota van wijziging reëel
37.635.424
37.719.900
37.754.638
37.793.619
37.981.353
Stand voor nota van wijziging nominaal
630.011
1.404.894
2.338.585
3.243.437
4.200.343
Effect regeerakkoord
35.404
620.205
1.153.741
1.707.851
1.966.385
Stand na nota van wijziging nominaal
665.415
2.025.099
3.492.326
4.951.288
6.166.728
Stand na nota van wijziging totaal
38.300.839
39.744.999
41.246.964
42.744.907
44.148.081
9
Nabestaanden
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging totaal
369.545
356.517
348.182
344.957
343.054
Stand voor nota van wijziging reëel
365.607
348.210
335.344
327.740
321.467
Stand na nota van wijziging reëel
365.607
348.210
335.344
327.740
321.467
Stand voor nota van wijziging nominaal
3.938
8.307
12.838
17.217
21.587
Effect regeerakkoord
346
4.907
9.123
12.789
14.907
Stand na nota van wijziging nominaal
4.284
13.214
21.961
30.006
36.494
Stand na nota van wijziging totaal
369.891
361.424
357.305
357.746
357.961
11
Uitvoering
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging totaal
1.476.729
1.553.557
1.601.797
1.638.780
1.690.567
Stand voor nota van wijziging reëel
1.444.738
1.482.966
1.491.709
1.489.955
1.499.219
Maatregelen regeerakkoord:
nr. I79
0
2.000
5.000
5.000
5.000
nr. I83
1.000
2.000
2.000
3.000
3.000
nr. I84
0
0
5.000
10.000
16.000
nr. I87
0
0
7.000
8.000
8.000
nr. I88
-
-1.000
-
-2.689
-
-2.897
-
-3.127
-
-2.312
nr. I94
3.000
4.000
6.000
6.000
9.000
Macro-economisch effect
0
-
-31.384
-
-33.551
-
-24.646
-
-13.382
Stand na nota van wijziging reëel
1.447.738
1.456.893
1.480.261
1.494.182
1.524.525
Stand voor nota van wijziging nominaal
31.991
70.591
110.088
148.825
191.348
Effect regeerakkoord
5.122
17.074
33.113
43.480
57.916
Stand na nota van wijziging nominaal
37.113
87.665
143.201
192.305
249.264
Stand na nota van wijziging totaal
1.484.851
1.544.558
1.623.462
1.686.487
1.773.789
Totaal
2018
2019
2020
2021
2022
Stand voor nota van wijziging totaal
57.286.831
59.040.247
60.614.316
61.741.189
63.678.577
Effect regeerakkoord
-
-87.894
329.413
1.004.139
1.871.817
2.502.764
Stand na nota van wijziging totaal
57.198.937
59.369.660
61.618.455
63.613.006
66.181.341
De ontvangsten veranderen niet. Ook heeft het kabinet niet besloten tot herverkaveling op het terrein van SZW-premies.
Artikelsgewijze toelichting
Artikel 3 Arbeidsongeschiktheid
I78. WIA: 5 jaar niet herzien verdienvermogen bij werk per 1-1-2020
Deze maatregel komt voort uit het IBO Geschikt voor de Arbeidsmarkt. Voor WGA- en IVA-gerechtigden die aan het werk gaan, zal UWV gedurende de eerste vijf jaar na werkhervatting niet nagaan of hun verdiencapaciteit is gewijzigd (tenzij op eigen verzoek). Arbeidsinkomen wordt net als nu verrekend met de uitkering. De maatregel leidt tot een hoger beroep op de WIA.
I79. WGA 35-80 wordt WGA 35-99 voor nieuwe instroom
De maatregel houdt (conform IBO Geschikt voor de Arbeidsmarkt) in dat voor mensen in de WGA 80-100 met restverdiencapaciteit (1-20%) hetzelfde uitkeringsregime gaat gelden als nu al geldt in de WGA 35-80. De WGA 35-80 wordt daarmee in feite de WGA 35-99. Dit leidt tot lagere WIA-uitgaven.
I83. Toerekening WGA-lasten werkgever inkorten naar 5 jaar (nieuwe gevallen)
De maatregel houdt (conform IBO Geschikt voor de Arbeidsmarkt) in dat de periode waarin WGA-lasten die aan individuele werkgevers worden toegerekend wordt ingekort van tien naar vijf jaar. De WGA-lasten worden vanaf het zesde jaar gefinancierd uit een collectieve premie. De maatregel gaat in per 1-1-2019 voor nieuwe arbeidsongeschiktheidsgevallen. De instroom in de WIA neemt toe, omdat werkgevers een minder sterke prikkel hebben om instroom te voorkomen.
I84. Loondoorbetaling bij ziekte kleine werkgevers (tot 25 werknemers) voor nieuwe ziektegevallen ingaande 1-1-2020
Door deze maatregel worden aan kleine werkgevers (tot 25 werknemers) de wettelijke lasten aan loondoorbetaling (70% van het laatst verdiende loon) in het tweede ziektejaar vergoed via een verplichte publieke verzekering. Kleine werkgevers dragen hier een lastendekkende collectieve premie voor af. Ook houdt de maatregel in dat een aantal re-integratieverplichtingen voor kleine werkgevers in het tweede jaar worden overgeheveld naar het UWV. De ontslagbescherming van twee jaar blijft in stand. Invoering van deze maatregel geschiedt per 1-1-2020 en alleen voor nieuwe ziektegevallen. De instroom in de WIA neemt toe, omdat kleine werkgevers een minder sterke prikkel hebben om instroom te voorkomen.
I85. Loonsanctie voor re-integratie vervalt
De maatregel regelt voor eigenrisicodragers voor de WGA dat het UWV de re-integratie-inspanningen inhoudelijk niet meer zal toetsen. Daarnaast krijgen werkgevers die bij het UWV verzekerd zijn de mogelijkheid een tussentijds oordeel te vragen over de re-integratie van hun zieke werknemer. De kosten worden gedekt door een collectieve premie. De optie vergt wetswijziging (bestaand wetsvoorstel wijziging sanctioneringsbevoegdheden UWV in de loondoorbetalingsperiode). Invoeringsdatum 1-1-2020. De instroom in de WIA neemt toe, omdat eigenrisicodragers voor de WGA een minder sterke prikkel hebben om instroom te voorkomen.
I94. Aanscherpen schattingsbesluit WIA van 3x3 naar 9 banen ingaande 1-1-2019
Bij de vaststelling van iemands arbeidsongeschiktheidspercentage wordt op dit moment gekeken of er drie functies te vinden zijn die hij/zij nog zou kunnen vervullen. Deze functies moeten ieder ten minste drie arbeidsplaatsen vertegenwoordigen. Wanneer er geen drie functies geduid kunnen worden die minimaal drie arbeidsplaatsen vertegenwoordigen is men volledig arbeidsongeschikt. Door de eis aan te passen naar negen arbeidsplaatsen ongeacht functiegroepen, zullen minder mensen volledig arbeidsongeschikt worden verklaard. De instroom in de WIA daalt. De maatregel vergt aanpassing van het Schattingsbesluit en kan ingevoerd worden per 1-1-2019 voor nieuwe gevallen.
Nominaal
Nominale ontwikkeling als gevolg van mutaties van de uitkeringen (grondslag) en als gevolg van aanpassingen van de loon- en prijsontwikkeling
Artikel 5
Macro-economisch effect
Uit de doorrekening van het CPB blijkt dat het regeerakkoord een gunstig effect heeft op de macro-economie. Hierdoor daalt de werkloze beroepsbevolking en zullen minder mensen een beroep hoeven te doen op de werkloosheidswet.
Nominaal
Nominale ontwikkeling als gevolg van mutaties van de uitkeringen (grondslag) en als gevolg van aanpassingen van de loon- en prijsontwikkeling.
Artikel 6 Ziekte en Zwangerschap
I87. Kraamverlof verlengen naar 5 dagen en adoptieverlof verlengen naar 6 weken ingaande 1-1-2019, 5 weken partnerverlof tegen 70% loon ingaande 1-7-2020
Per 2019 betalen werkgevers vijf dagen kraamverlof. Daar bovenop krijgen partners (werknemers) per 1-7-2020 een aanvullend kraamverlof van vijf weken. Dit verlof moet in het eerste half jaar na geboorte opgenomen worden. Tijdens dit verlof krijgen partners een uitkering van het UWV van 70% van het dagloon (gemaximeerd tot het maximum dagloon). Tevens wordt de huidige regeling voor adoptieverlof verruimd met twee weken naar zes weken (inclusief pleegouders).
I88. Intrekken wetsvoorstel uitbreiding kraamverlof van 2 naar 5 dagen betaald door de overheid
Het huidige wetsvoorstel «uitbreiding kraamverlof», dat eerder controversieel verklaard is, wordt ingetrokken. Dit wetsvoorstel voorzag in drie dagen extra kraamverlof betaald door de overheid.
Nominaal
Nominale ontwikkeling als gevolg van mutaties van de uitkeringen (grondslag) en als gevolg van aanpassingen van de loon- en prijsontwikkeling.
Artikel 8 Oudedagsvoorziening
Nominaal
Nominale ontwikkeling als gevolg van aanpassingen van de loon- en prijsontwikkeling.
Artikel 9 Nabestaanden
Nominaal
Nominale ontwikkeling als gevolg van aanpassingen van de loon- en prijsontwikkeling.
Artikel 11 Uitvoering
De onderstaande maatregelen leiden tot meer uitvoeringsinspanning van het UWV. Hierdoor stijgen de uitvoeringskosten. Maatregel I88 doet de uitvoeringskosten dalen, omdat het UWV niet langer verantwoordelijk is voor de uitbetaling van het extra kraamverlof.
I79. WGA 35-80 wordt WGA 35-99 voor nieuwe instroom
De maatregel houdt (conform IBO Geschikt voor de Arbeidsmarkt) in dat voor mensen in de WGA 80-100 met restverdiencapaciteit (1-20%) hetzelfde uitkeringsregime gaat gelden als nu al geldt in de WGA 35-80. De WGA 35-80 wordt daarmee in feite de WGA 35-99.
I83. Toerekening WGA-lasten werkgever inkorten naar 5 jaar (nieuwe gevallen)
De maatregel houdt (conform IBO Geschikt voor de Arbeidsmarkt) in dat de periode waarin WGA-lasten die aan individuele werkgevers worden toegerekend wordt ingekort van tien naar vijf jaar. De WGA-lasten worden vanaf het zesde jaar gefinancierd uit een collectieve premie. De maatregel gaat in per 1-1-2019 voor nieuwe arbeidsongeschiktheidsgevallen.
I84. Loondoorbetaling bij ziekte kleine werkgevers (tot 25 werknemers) voor nieuwe ziektegevallen ingaande 1-1-2020
Door deze maatregel worden aan kleine werkgevers (tot 25 werknemers) de wettelijke lasten aan loondoorbetaling (70% van het laatst verdiende loon) in het tweede ziektejaar vergoed via een verplichte publieke verzekering. Kleine werkgevers dragen hier een lastendekkende collectieve premie voor af. Ook houdt de maatregel in dat een aantal re-integratieverplichtingen voor kleine werkgevers in het tweede jaar worden overgeheveld naar het UWV. De ontslagbescherming van twee jaar blijft in stand. Invoering van deze maatregel geschiedt per 1-1-2020 en alleen voor nieuwe ziektegevallen.
I87. Kraamverlof verlengen naar 5 dagen en adoptieverlof verlengen naar 6 weken ingaande 1-1-2019, 5 weken partnerverlof tegen 70% loon ingaande 1-7-2020
Per 2019 betalen werkgevers vijf dagen kraamverlof. Daar bovenop krijgen partners (werknemers) per 1-7-2020 een aanvullend kraamverlof van vijf weken. Dit verlof moet in het eerste half jaar na geboorte opgenomen worden. Tijdens dit verlof krijgen partners een uitkering van het UWV van 70% van het dagloon (gemaximeerd tot het maximum dagloon). Tevens wordt de huidige regeling voor adoptieverlof verruimd met twee weken naar zes weken (inclusief pleegouders).
I88. Intrekken wetsvoorstel uitbreiding kraamverlof van 2 naar 5 dagen betaald door de overheid
Het huidige wetsvoorstel «uitbreiding kraamverlof», dat eerder controversieel verklaard is, wordt ingetrokken. Dit wetsvoorstel voorzag in drie dagen extra kraamverlof betaald door de overheid.
I94. Aanscherpen schattingsbesluit WIA van 3x3 naar 9 banen ingaande 1-1-2019
Bij de vaststelling van iemands arbeidsongeschiktheidspercentage wordt op dit moment gekeken of er drie functies te vinden zijn die hij/zij nog zou kunnen vervullen. Deze functies moeten ieder ten minste drie arbeidsplaatsen vertegenwoordigen. Wanneer er geen drie functies geduid kunnen worden die minimaal drie arbeidsplaatsen vertegenwoordigen is men volledig arbeidsongeschikt. Door de eis aan te passen naar negen arbeidsplaatsen ongeacht functiegroepen, zullen minder mensen volledig arbeidsongeschikt worden verklaard. De maatregel vergt aanpassing van het Schattingsbesluit en kan ingevoerd worden per 1-1-2019 voor nieuwe gevallen.
Macro-economisch effect
Uit de doorrekening van het CPB blijkt dat het regeerakkoord een gunstig effect heeft op de macro-economie. Hierdoor daalt de werkloze beroepsbevolking en zullen minder mensen een beroep hoeven te doen op de werkloosheidswet. Als gevolg hiervan hoeft het UWV een minder grote uitvoeringsinspanning te leveren.
Nominaal
Nominale ontwikkeling als gevolg van mutaties van de uitkeringen (grondslag) en als gevolg van aanpassingen van de loon- en prijsontwikkeling.
De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, W. Koolmees